Tại phiên thảo luận “Chống lừa đảo trong mua sắm trực tuyến” thuộc tọa đàm “Nhận diện bẫy lừa – An tâm vui sắm”, nhiều chuyên gia đã chỉ ra những biến tướng mới của hành vi gian lận trên không gian mạng. Theo content creator Ngọc Bamboo, các thủ đoạn lừa đảo hiện nay tinh vi hơn nhiều so với trước. Nếu trước đây kẻ gian chỉ làm giả sản phẩm, thì nay chúng sử dụng AI để giả mạo cả gương mặt và giọng nói của nhà sáng tạo nội dung.
 |
| Các chuyên gia trao đổi tại phiên thảo luận “Chống lừa đảo trong mua sắm trực tuyến và góc nhìn từ các đơn vị liên quan”. |
Không chỉ vậy, những fanpage và tài khoản TikTok giả mạo còn có thể đạt lượng theo dõi lớn hơn trang chính chủ, khiến người dùng rất dễ nhầm lẫn. Hành vi mua sắm theo trào lưu, dựa vào số mắt livestream cũng trở thành kẽ hở khiến người tiêu dùng dễ bị dẫn dụ. “Nhiều người mua chỉ vì thấy đông, chứ chưa kịp kiểm chứng thông tin”, Ngọc Bamboo cảnh báo.
Đại diện TikTok Shop Việt Nam, ông Nguyễn Khánh Toàn, cho biết nền tảng liên tục nhận phản ánh về các nội dung lừa đảo. Các kịch bản gian lận thường lợi dụng uy tín của TikTok, nhà sáng tạo hay thương hiệu để mời gọi người dùng tham gia chương trình giảm giá “ảo”, sau đó dụ giao dịch ngoài nền tảng. Từ tháng 7 đến tháng 12/2024, TikTok đã xóa 420.000 video lừa đảo, trong đó 97% được hệ thống chủ động phát hiện.
Trong cùng thời gian, TikTok từ chối 1,6 triệu đăng ký tài khoản bán hàng không đạt chuẩn, xóa tính năng thương mại của hơn 700.000 tài khoản và vô hiệu hóa 450.000 nhà bán hàng vi phạm chính sách. Ngoài ra, hơn 90.000 sản phẩm bị cấm hoặc hạn chế cũng đã bị loại bỏ. Những con số này cho thấy mức độ phức tạp của lừa đảo số và áp lực lớn đặt lên các nền tảng.
Bà Trần Phượng, Ban điều hành Chi hội Tiếp thị và Công nghệ số, cho biết nhiều KOL gần đây phải lên tiếng đính chính vì bị AI giả mạo quảng cáo các đường link lừa đảo. Theo bà, để ứng phó hiệu quả, cần tăng cường truyền thông, đào tạo cho doanh nghiệp, nhà sáng tạo và người mua. Nhà bán hàng cần hướng dẫn khách nhận diện trang chính chủ, tránh bị lợi dụng uy tín.
Tại tọa đàm, Tiến sĩ Phan Thế Thắng – Phó trưởng Ban Bảo vệ người tiêu dùng (Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, Bộ Công Thương) – nhấn mạnh rằng Nhà nước đang hoàn thiện chính sách nhằm tăng cường bảo vệ người tiêu dùng trong không gian mạng. Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 bổ sung nhiều quy định mới, từ bảo vệ dữ liệu cá nhân, trách nhiệm người có ảnh hưởng, đến xử lý giao dịch đặc thù và giao dịch trực tuyến.
 |
| Tiến sĩ Phan Thế Thắng, Phó trưởng Ban Bảo vệ người tiêu dùng, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia trình bày tham luận về tăng cường bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên không gian mạng. |
Một điểm rất quan trọng là quy định về người tiêu dùng dễ bị tổn thương. Theo Tiến sĩ Thắng, đây là nhóm có khả năng chịu rủi ro cao về sức khỏe, tài sản hoặc thông tin, bao gồm người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật, phụ nữ mang thai, người dân tộc thiểu số, người bị bệnh hiểm nghèo và hộ nghèo. Những đối tượng này có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin, kiểm chứng nội dung hoặc giải quyết tranh chấp khi xảy ra sự cố.
“Theo quy định mới, Nhà nước có cơ chế bảo vệ ưu tiên đối với nhóm người tiêu dùng dễ bị tổn thương, cao hơn những nhóm còn lại”, ông Thắng khẳng định. Đây được xem là bước tiến quan trọng để bảo đảm an toàn cho người dân trong bối cảnh lừa đảo trực tuyến gia tăng mạnh, đặc biệt khi AI đang bị lạm dụng vào mục đích xấu.
Nguồn: VietNamNet
