Nhiều thủ đoạn mới
Lực lượng hải quan đã phát hiện có hiện tượng doanh nghiệp đăng ký tờ khai nhập khẩu tại một Chi cục Hải quan, xuất khẩu tại một chi cục hải quan khác với chi cục hải quan nhập khẩu để tránh việc phát hiện hàng hóa nhập khẩu không trải qua quá trình sản xuất, không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định hoặc hàng hóa nhập khẩu nguyên chiếc nhưng khi xuất khẩu ghi xuất xứ Việt Nam trên tờ khai hải quan, bao bì, hàng hóa xuất khẩu.
Bên cạnh đó, còn có hiện tượng trộn lẫn hàng hóa có nguồn gốc nhập khẩu với hàng hóa được sản xuất trong nước để xuất khẩu nhưng trên tờ khai, bao bì, hàng hóa xuất khẩu ghi xuất xứ Việt Nam. Theo đó, một số Công ty không có hoạt động sản xuất, thực hiện nhập khẩu hàng hóa nguyên chiếc từ nước ngoài hoặc từ doanh nghiệp khác trong nước để xuất khẩu.
Ngành Hải quan cũng "lật tẩy" chiêu trò của một số doanh nghiệp nhập khẩu hàng hóa thuộc nhóm mặt hàng cáp điện, giấy, linh kiện điện tử, bảng mạch, tấm pin năng lượng mặt trời, các sản phẩm làm bằng nhôm, thép về gia công, sản xuất, lắp ráp. Sản phẩm khi xuất khẩu chỉ trải qua các công đoạn gia công, sản xuất, lắp ráp đơn giản không đáp ứng quy tắc xuất xứ nhưng khai xuất xứ Việt Nam trên tờ khai xuất khẩu và trên bao bì, hàng hóa ghi dòng chữ “Made in Vietnam”.
Thủ đoạn nhập khẩu, xuất khẩu hàng hóa có mã số HS đầu vào và đầu ra trùng nhau hoặc vừa nhập khẩu hàng hóa là nguyên liệu/bán thành phẩm về để sản xuất hàng hóa xuất khẩu vừa nhập khẩu hàng hóa cùng loại với hàng hóa xuất khẩu hoặc ngoài việc xuất khẩu sản phẩm may mặc từ nguyên liệu nhập khẩu còn nhập khẩu nguyên liệu sản xuất hàng nội thất (ván ép, mặt đá, chậu rửa...) cũng bị lực lượng hải quan phát hiện.
Một hành vi khác cũng bị lật tẩy là việc nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài nhưng trên hàng hóa không thể hiện nhãn hiệu, xuất xứ hoặc nhãn mác gắn trên bao bì, hàng hóa nhập khẩu và hướng dẫn sử dụng được ghi bằng tiếng Việt. Ví dụ như hàng hóa nhập khẩu là đồ chơi có xuất xứ Trung Quốc, trên thùng carton đựng sản phẩm có nhãn thể hiện số lượng, trọng lượng, kích thước nhưng không thể hiện tên hàng hóa, người sản xuất, xuất xứ...
Kịp thời phát hiện và xử lý theo quy định
Trước diễn biến phức tạp về gian lận, giả mạo xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp, Tổng cục Hải quan yêu cầu cục hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các chi cục hải quan trực thuộc thực hiện rà soát, xác định doanh nghiệp xuất nhập khẩu có kim ngạch xuất nhập khẩu tăng đột biến, giao dịch bất thường để áp dụng các biện pháp kiểm tra, điều tra, xác minh làm rõ; đặc biệt chú trọng đối với nhóm mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc..., xuất khẩu sang Hoa Kỳ, EU, Canada...
Đối với các hành vi gian lận, giả mạo xuất xứ, ghi nhãn không đúng quy định, cần thực hiện kiểm tra, đối chiếu cụ thể thông tin về lô hàng tại hồ sơ hải quan, kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa (nếu có) trong quá trình làm thủ tục hải quan, khi thực hiện thu thập thông tin về doanh nghiệp để kịp thời phát hiện các hành vi hoặc các dấu hiệu vi phạm để áp dụng biện pháp xử lý theo đúng quy định, hướng dẫn hiện hành.
Tổng cục Hải quan yêu cầu các cục hải quan tăng cường kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp thuộc địa bàn quản lý để xác định doanh nghiệp có hoạt động gia công, lắp ráp, sản xuất hàng hóa xuất khẩu đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định; đặc biệt chú trọng áp dụng các biện pháp nghiệp vụ kiểm tra, điều tra, xác minh làm rõ đối với doanh nghiệp nhập khẩu linh kiện, cụm linh kiện từ Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông về sản xuất, lắp ráp, gia công công đoạn đơn giản, sau đó xuất khẩu sản phẩm sang Hoa Kỳ, EU, Canada... không đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định thì không được khai xuất xứ Việt Nam trên tờ khai xuất khẩu, bao bì/hàng hóa khi xuất khẩu mà yêu cầu phải thực hiện khai xuất xứ theo đúng nguồn gốc của hàng hóa nhập khẩu. Trường hợp phát hiện doanh nghiệp có hành vi khai không đúng nguồn gốc xuất xứ hàng hóa thì thực hiện xử lý vi phạm theo quy định.
Đồng thời, thường xuyên rà soát các tờ khai sửa đổi, bổ sung hiện đang ở trạng thái “đã đăng ký” nhưng chưa được phê duyệt để xác nhận hoàn thành thủ tục hải quan, trong đó đặc biệt lưu ý đối với các tờ khai hải quan khai sửa đổi, bổ sung do nộp bổ sung C/O để tránh trường hợp doanh nghiệp khai sửa đổi và nộp bổ sung C/O trong thời hạn quy định, nhưng cơ quan hải quan tiếp nhận, kiểm tra và phê duyệt sau thời hạn 30 ngày dẫn đến quá thời hạn quy định...
Theo Tạp chí Tài chính
