Kỳ 1: Bảo kê doanh nghiệp địa phương, bất chấp sai phạm
Nhiều ngày nay, doanh nghiệp tham gia mua hồ sơ thầu gói thầu thuộc dự án Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn do UBND thành phố Sầm Sơn và Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng (QLDAĐTXD) TP Sầm Sơn làm chủ đầu tư bức xúc trước việc dự án có dấu hiệu sai phạm luật đấu thầu, nhưng một số doanh nghiệp (thực chất là một) đã được "bật đèn xanh" để trúng thầu.
Theo đơn tố cáo gửi các cơ quan chức năng và báo chí, ngày 13-4-2020, Ban QLDA đầu tư xây dựng thành phố Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hóa phát hành hồ sơ mời sơ tuyển dự án Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn theo hình thức sơ tuyển quốc tế. Thời gian đóng thầu là ngày 20-5-2020 giá trị gói thầu khoảng 600 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tại đây đã hé lộ một đường dây có dấu hiệu quây thầu, thông thầu, vi phạm pháp luật về đấu thầu.
Theo nội dung đơn tố cáo có một số dấu hiệu sai phạm rất nghiêm trọng. Cụ thể:
Sai phạm trước khi chủ đầu tư mời thầu
Nhóm 8 công ty này đã giả mạo Ban giải phóng mặt bằng (GPMT) thành phố Sầm Sơn để xuất phiếu nhận tiền đền bù của hợp tác xã, nhiều clip của người dân xác nhận đã nhận tiền bị hợp tác xã thu giữ sổ đỏ đất nông nghiệp. Vì bị lừa nên người dân khu vực chỉ nhận được khoảng 20 tỷ tiền đền bù. Thực tế, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá phê duyệt kế hoạch GPMB thì kinh phí lên đến 52 tỷ! Vụ việc này có cả cán bộ của UBND TP. Sầm Sơn do ông Lương Tất Thắng làm Chủ tịch đi cùng nhóm doanh nghiệp núp bóng HTX Đồng Xuân để lừa dân.
 |
| Khu đất thuộc dự án dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn do UBND thành phố Sầm Sơn làm chủ đầu tư. |
Sai phạm trong sơ tuyển nhà đầu tư
Đơn tố cáo cho rằng, ông Lương Tất Thắng – Chủ tịch UBND thành phố Sầm Sơn và ông Lê Huy Hưng, Giám đốc Ban QLDADTXD TP Sầm Sơn đã cấu kết với nhóm 08 công ty gia tộc của gia đình bà Vũ Thị Tờ, chồng là Nguyễn Sinh Châu, con trai Nguyễn Vũ Long, con gái Nguyễn Thị Vân Anh, con rể, ….. có hành vi “quây thầu”, “thông thầu” bao gồm các công ty của chồng, con, em trai, con rể, cháu rể ... các pháp nhân, cổ đông đều là quan hệ ruột thịt, sở hữu chồng chéo nhau.
8 công ty này chia thành 3 nhóm, trong đó có 05 công ty là các công ty gia đình tuổi đời 01 năm đến vài năm có vốn điều lệ không quá 120 tỷ (không đạt yêu cầu của Hồ sơ mời thầu). Cụ thể:
Nhóm Liên danh 1:
Công ty CP xây dựng và du lịch Như Vũ (MST 2801864439)
Công ty CP xây dựng và du lịch Minh Thành (MST 2802613163)
Công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam (MST 2802843583)
Nhóm Liên danh 2:
Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu (MST 2802436362)
Công ty CP đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh (MST 2802843463)
Nhóm Liên danh 3:
Công ty CP đầu tư 888 (MST 2802843223)
Công ty TNHH Xây Dựng Thương Mại Vân Tùng (MST 2800806498)
Công ty TNHH Đức Trang (MST 2800833773)
Đặc biệt, nguy hiểm hơn là có 03 công ty thành lập được mới 13 ngày đến vài tháng có vốn điều lệ lần lượt 555 tỷ, 516 tỷ, 528 tỷ (Khi phát hành hồ sơ mời thầu ngày 13/04/2020 thì những công ty này chưa ra đời !); Các công ty này không thể chứng minh tài sản ròng (Về giá trị tài sản ròng có yêu cầu mức tối thiểu theo hồ sơ mời thầu: “Giá trị tài sản ròng bình quân trong 3 năm tài chính liền kề trước năm thời điểm đóng thầu: 120 tỷ VND. Trường hợp nhà đầu tư là tổ chức mới thành lập (< 3 năm) thì giá trị tài sản ròng bình quân những năm gần nhất: 120 tỷ VND”. Và “Trường hợp liên danh, năng lực về tài chính của nhà đầu tư liên danh là tổng năng lực của các thành viên trong liên danh, đồng thời từng thành viên liên danh phải đáp ứng năng lực tương ứng với phần vốn góp chủ sở hữu theo thỏa thuận liên danh.”
Khi tham gia dự sơ tuyển nhà đầu tư dự án trên thì nhà đầu tư độc lập hoặc các nhà đầu tư trong Liên danh bắt buộc phải chứng minh giá trị tài sản ròng của mình bằng số liệu tài chính đã được kiểm toán tối thiểu 01 năm tài chính. Trước thời điểm đóng thầu vào ngày 20/5/2020.
Như vậy, 3 công ty mới được thành lập mấy ngày nêu trên về nguyên tắc phải bị loại. Nhưng thực tế, bất chấp vi phạm, Ban QLDAĐTXD TP Sầm Sơn vẫn ký trình cho 3 liên danh sai phạm đứng đầu TOP 3 vòng sơ tuyển gói thầu 600 tỷ ?!
Công ty mới thành lập 13 ngày vẫn trúng thầu 600 tỷ
Công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam trong Liên danh Công ty CP Xây dựng và du lịch Như Vũ – Công ty CP xây dựng và du lịch Minh Thành – Công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam, thành lập vào ngày 07/05/2020 (sau thời điểm phát hành HSMST và trước thời điểm đóng thầu 13 ngày).
Công ty CP đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh trong Liên danh Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu – Công ty CP Đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh, thành lập vào ngày 07/05/2020 (sau thời điểm phát hành HSMST và trước thời điểm đóng thầu 13 ngày).
Công ty CP đầu tư 8888 trong Liên danh Công ty CP đầu tư 8888 – Công ty TNHH xây dựng thương mại Vân Tùng – Công ty TNHH Đức Trang, thành lập vào ngày 22/10/2019 (trước thời điểm đóng thầu 20/5/2020 khoảng 7 tháng).
 |
| Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của các công ty. |
Như vậy, theo hồ sơ mời thầu thì 3 công ty này sẽ không đáp ứng được điều kiện về tiêu chí năng lực tài chính trong hồ sơ mời thầu về chứng minh mức giá trị tài sản ròng tối thiểu.
Về vốn chủ sở hữu có yêu cầu mức tối thiểu: “Vốn chủ sở hữu tối thiểu nhà đầu tư phải thu xếp để thực hiện dự án: 120 tỷ VND”.
Nhóm các công ty khai báo gian dối báo cáo tài chính, khai man tài sản ròng, không có xác nhận tài sản ròng theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu,vi phạm trắng trợn, bị loại theo tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm nhà đầu tư theo mục 2.2 tiêu chuẩn đánh giá trang 24,25,26 hồ sơ mời thầu.
Như vậy, 3 công ty có thời gian thành lập và hoạt động doanh nghiệp ngắn tính bằng ngày như trên, theo kết quả điều tra của chúng tôi, các cổ đông không có đủ thời gian và tiền để góp vốn phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty cũng như thực hiện Dự án Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn ?! Đặc biệt là 2 Công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam và Công ty CP đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh, cùng thành lập vào ngày 07/05/2020 trước thời điểm đóng thầu 20/5/2020 vỏn vẹn có 13 ngày.
Toàn bộ 3 nhóm Liên danh này sử dụng báo cáo kiểm toán của đơn vị kiểm toán độc lập, bịa đặt số liệu, nhằm tăng vốn chủ sở hữu. Riêng việc này, chỉ cần xác minh theo báo cáo thuế thật của cả 3 Liên danh này tại Cục thuế tỉnh Thanh Hóa thì sẽ phát hiện ngay những sai phạm trong việc làm sai lệch hồ sơ dự thầu!
Nhóm 8 công ty này đang vay nợ cầm cố tài sản ở nhiều các hệ thống ngân hàng trong nước, có nhiều hợp đồng cầm cố tài sản đã hết hạn khi gói thầu này còn đang xét, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc tài chính doanh nghiệp, và không đủ điều kiện là nhà đầu tư.
Trắng trợn hơn nữa, theo điều tra xác minh thực tế của nhóm phóng viên, nhiều ngày tại hiện trường, toàn bộ những công ty sơ sinh 13 ngày tuổi này lại là những công ty ma, không trụ sở, không biển hiệu và chúng tôi đã thông báo cho Cục thuế tỉnh Thanh Hóa để phối hợp kiểm tra, đồng thời đã phối hợp cùng UBND phường sở tại để tìm các công ty 500 tỷ 13 ngày tuổi này, nhưng đến nay vẫn không tìm thấy mấy công ty này đang ở đâu!
 |
| Hồ sơ dự sơ tuyển của các nhà đầu tư. Trong đó có những hồ sơ của cả nhà thầu mới thành lập trông rất mỏng manh. |
