Vì sao vụ xẻ 1,63ha công viên thành 310 căn nhà “dậm chân tại chỗ”?

Vụ sai phạm đất đai này đã có kết luận và chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra, nhưng gần 6 năm trôi qua, vẫn “dậm chân tại chỗ”.

Kết luận kiểm tra số 250/KL-UBND nhấn mạnh những vi phạm trong sự việc “có hệ thống và được lặp đi lặp lại”

Chiêu thức “ngoạn mục”

Theo Kết luận kiểm tra số 250/KL-UBND do UBND Bình Dương ban hành ngày 13/11/2014, từ giữa tháng 6/2013, tỉnh lập Đoàn kiểm tra tình hình phân lô bán nền tại thị xã (TX) Thuận An (nay là TP thuộc tỉnh).

Tại 9 khu đất nông nghiệp, đất quy hoạch công viên cây xanh có tổng diện tích 101.353m2, phát hiện bà Phạm Thị Hường (ngụ Thuận An) cùng chồng Phạm Hữu Đức và hai con Phạm Trọng Khiêm, Phạm Đức Huy đã chia tách trái phép thành 1059 lô đất ở, sang nhượng cho nhiều người.

Trong số 9 khu đất trên, tại phường Bình Chuẩn có 2 khu, tổng diện tích 2,5ha; 6 khu ở phường An Phú, tổng diện tích 7,1ha; 1 khu ở phường Lái Thiêu, diện tích 4.240m2.

Ở thời điểm năm 2013, theo quy định, với đất đã được quy hoạch là công viên cây xanh, không được phép tách thửa, phân lô bán nền. Với các khu đất nông nghiệp, muốn tách thửa, theo Quyết định 49/2009/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bình Dương “quy định diện tích tối thiểu các loại đất được phép tách thửa”, thì có hai trường hợp xảy ra.

Thứ nhất, nếu khu đất có diện tích lớn hơn 2.000m2, phải lập dự án nhà ở. Thứ hai, nếu khu đất diện tích từ 2.000m2 trở xuống thì lập thủ tục tách thửa, chuyển mục đích sang đất ở; muốn phân lô làm nhà ở phải có phương án đầu tư hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo kết nối hạ tầng kỹ thuật trong khu vực; khi cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã được đầu tư xong và được UBND cấp huyện phê duyệt thì mới được phép tách thửa.

Thế nhưng không lập dự án, không đầu tư cơ sở hạ tầng, không cần UBND TX Thuận An phê duyệt, hơn 10ha đất nông nghiệp và công viên cây xanh vẫn được tách thửa “miễn phí” cho vợ chồng bà Hường.

Chiêu thức gia đình này thực hiện là sau khi nhận chuyển nhượng những khu đất trên, họ làm thủ tục phân chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân thành nhiều khu có diện tích dưới 2.000m2. Sau khi tách thành nhiều khu như vậy, vợ chồng bà Hường tiếp tục tặng cho các con và phân chia tài sản, để tách thành nhiều thửa nhỏ diện tích 42,3m2 – 136,2m2.

Chỉ từ ngày 29/4/2010 – 20/5/2011, bằng phương thức này lặp đi lặp lại, vợ chồng bà Hường ông Đức và hai con Phạm Trọng Khiêm, Phạm Đức Huy đã được cấp 1.059 sổ đỏ. Số sổ đỏ này được tập trung ký trong khoảng hơn 30 ngày. Có ngày 17/1/2011, ông Đặng Văn Ba (Phó Chủ tịch TX Thuận An thời điểm đó) ký đến 107 sổ đỏ cấp cho gia đình bà Hường.

Vợ chồng bà Hường và hai con bằng cách cho tặng nhau mà tách khu đất nông nghiệp hơn 100 ngàn mét vuông ra thành 1059 thửa đất ở

“Né” 41 tỷ đồng tiền chuyển mục đích sử dụng đất

Sai phạm nghiêm trọng nhất của gia đình bà Hường trong sự việc trên xảy ra tại hai khu đất công viên cây xanh tại phường An Phú (theo quy hoạch chung xây dựng đô thị Thuận An đến 2020 tầm nhìn 2030 đã được phê duyệt tại Quyết định 1071/QĐ-UBND ngày 12/4/2010 của UBND tỉnh Bình Dương), là khu số 5 diện tích gần 6.400m2; khu số 6 diện tích 9.900m2.

Chỉ 18 ngày, từ ngày 13/5- 31/5/2011, bà Hường đã được tách 1,63ha công viên này thành 312 thửa, chuyển mục đích sang đất ở 310 thửa (trong khi nhiều hộ gia đình khác có nhu cầu xin làm thủ tục tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất phải mất nhiều tháng thậm chí hàng năm!?!). Chưa hết, tại hai khu đất này, đặt ví dụ dù có được phép tách thửa hợp pháp, thì do thời điểm đó An Phú đang là đơn vị hành chính cấp xã, nên đất nông nghiệp ở xã phải đảm bảo diện tích tối thiểu 400m2 sau khi tách. Thế nhưng diện tích này được tách ra thành những thửa chỉ rộng hơn 40m2!?!

Theo kết luận kiểm tra, những hành vi sai phạm này đã giúp bà Hường hưởng lợi số tiền hơn 41 tỷ đồng chuyển mục đích sử dụng đất. Vì không lập dự án nhà ở, bà Hường còn được hưởng một khoản lợi không nhỏ nữa là không phải bỏ tiền ra để xây dựng cơ sở hạ tầng cho các khu dân cư có tổng cộng 1.059 căn nhà.

Rõ ràng đây là vụ việc vi phạm pháp luật về đất đai nghiêm trọng, gây thất thoát ngân sách nhà nước, có dấu hiệu tội phạm và có sự "ưu ái", "tiếp tay" của những người có chức, có quyền của TX Thuận An dành riêng cho gia đình bà Hường.
Trước đó, Thanh tra Chính phủ đã ban hành kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch và quản lý, sử dụng đất trên địa bàn Bình Dương giai đoạn 2006-2011, nêu rõ chất lượng công tác quy hoạch sử dụng đất chưa cao; công tác quản lý Nhà nước về đất đai chưa được quan tâm đúng mức dẫn đến một số yếu kém sai phạm như tình trạng các hộ gia đình, cá nhân phân lô bán nền trên địa bàn Thuận An diễn ra khá phổ biến.

Luật pháp đã có quy định với những doanh nghiệp vi phạm quy định pháp luật về đất đai, sẽ bị đưa vào “sổ đen”, không được giao, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án.
Vậy, với những sai phạm đã được UBND tỉnh Bình Dương chỉ ra thì tại sao đến nay gia đình bà Hường cùng những cán bộ có chức, có quyền làm trái quy định và "tiếp tay" cho gia đình bà Hường vẫn không được xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật?

Khu đất quy hoạch làm công viên cây xanh cách ly cũng bị tách thửa trái phép, biến thành dãy nhà phố

Trách nhiệm thuộc về ai?

Trở lại với UBND Bình Dương, đã tỏ rõ nhận thức về sự nghiêm trọng của vụ sai phạm này, khi kết luận kiểm tra nêu rõ vi phạm trong việc tách thửa, chuyển mục đích sử dụng, phân lô bán nền này là “có hệ thống và được lặp đi lặp lại trong một thời gian ngắn có dấu hiệu tiêu cực”.

Kết luận kiểm tra nêu rõ tên các tổ chức, cán bộ sai phạm trong vụ việc. Chính quyền Thuận An được xác định nhìn thấy rõ sự việc bất thường nhưng bỏ qua những cảnh báo kiến nghị của cấp dưới; dẫn đến tình trạng phân lô bán nền đất nông nghiệp với quy mô lớn, ảnh hưởng cảnh quan đô thị và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Đối với Phó Chủ tịch UBND TX Thuận An Đặng Văn Ba, cố ý vi phạm các quy định quản lý sử dụng đất. Khi sai phạm xảy ra, cấp dưới đã báo cáo xin ý kiến nhưng vẫn tiếp tục chỉ đạo cấp dưới làm sai trái, làm thất thu ngân sách Nhà nước nhiều tỷ đồng.

Đối với Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và một loạt cán bộ văn phòng, lãnh đạo các phường… cũng bị xác định cố ý tham mưu sai, vi phạm quy định quản lý đất đai.

Được biết thời điểm này ông Trần Thanh Liêm đang là Bí thư TX Thuận An. Thời điểm này, Thuận An cũng đang làm hồ sơ đề nghị Trung ương trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.

Một số khu đất tách thửa trái phép sau này đã được Bình Dương hợp thức hóa

“Chìm xuồng” tài tình

Theo kết luận kiểm tra, “UBND tỉnh thống nhất chuyển Cơ quan điều tra Công an tỉnh làm rõ”. Ngày 12/12/2014, Thanh tra tỉnh Bình Dương ra Công văn số 293/TTr-NV2 chuyển hồ sơ sự việc đến Công an và Viện KSND tỉnh Bình Dương. Ngày 31/12/2014, Công an tỉnh Bình Dương tiếp nhận hồ sơ.

Về phía Viện KSND Bình Dương, quá trình kiểm sát đã ban hành các yêu cầu xác minh số 320 ngày 13/1/2015, kiểm sát hồ sơ 2 lần vào ngày 20/3/2015 và 18/6/2015, nhưng sau đó gặp khó do hết thời hạn giải quyết theo quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT-VKSNDTC “về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố”.

Về phía cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương, từng có ý kiến cho rằng vụ việc này “do liên quan đến công tác quản lý Nhà nước về đất đai nên việc thu thập chứng cứ còn gặp khó khăn, cần có thêm thời gian để xác minh, làm rõ hành vi, hậu quả thiệt hại”.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương từng nhận được kiến nghị “chỉ đạo Công an tỉnh phối hợp Viện KSND tỉnh khẩn trương xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để xử lý theo đúng quy định pháp luật, nếu đủ căn cứ thì khởi tố hình sự, không để kéo dài việc giải quyết. Báo cáo kết quả giải quyết về Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (qua Ban Nội chính Trung ương)”.

Thế nhưng, trong gần 6 năm qua vụ việc này vẫn chưa đưa ra ánh sáng, bà Phạm Thị Hường đã “thoát nạn” tài tình. Thậm chí, hàng trăm căn nhà hình thành từ việc “xẻ thịt” đất công viên, sau này cũng được “đàng hoàng” hợp thức hóa (Khu nhà ở thương mại Phú Hồng Thịnh V, diện tích 1,33ha; Bình Dương giao đất cho Phú Hồng Thịnh và cho chuyển mục đích thành đất ở đô thị ngày 6/7/2017 theo Quyết định số 1784/QĐ-UBND).

Sau này, cả trong những đợt HĐND Bình Dương giám sát công tác quản lý đất đai, vụ việc điển hình sai phạm đất đai trên cũng không được nhắc đến. Theo ghi nhận, đến thời điểm hiện tại các khu đất trên đều đã trở thành những khu nhà ở thương mại, xây các khu phố san sát nhà liền kề, nhà phân lô…

Bà Hường cùng chồng con tiếp tục điều hành, thành lập những công ty mới (Cty TNHH TMDV BĐS Phú Phong, Cty TNHH BĐS Phú Hồng Thịnh, Cty TNHH Quản lý Đầu tư & Phát triển Đô thị Việt Nam, Cty CP Phú Gia Khiêm Land… đăng ký trụ sở lần lượt tại số nhà 18A, 18B, 18C đường Nguyễn Văn Tiết, Khu phố Bình Hòa, phường Lái Thiêu, TP Thuận An), được tỉnh Bình Dương "ưu ái" giao hàng chục dự án nhà ở thương mại với tổng số đất trên nửa triệu mét vuông.

Một số cán bộ vi phạm sau này vẫn thăng tiến (như Trưởng phòng TN&MT Trần Đình Minh Phước được bổ nhiệm giữ chức Phó Chủ tịch HĐND Thuận An); hoặc "hạ cánh an toàn" (như Phó Chủ tịch UBND TX Thuận An Đặng Văn Ba nghỉ hưu…)

Nhiều ý kiến đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Bình Dương cần làm rõ sự việc có dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng, có hệ thống này; làm rõ việc ai bao che, cản trở điều tra vụ xẻ 1,63ha công viên thành 310 căn nhà để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật; tránh việc dư luận nghi ngờ có sự dung túng, “chống lưng”, lợi ích nhóm.

Hình bà Hường công khai trên mạng cho thấy “sổ đỏ” chất đống trong nhà

Báo Thanh tra sẽ trở lại khi có thông tin liên quan đến vụ việc.

Theo Báo Thanh tra