Trong bối cảnh thị trường bất động sản liên tục xuất hiện những đợt sốt đất ảo, giá cả bị thổi phồng và tình trạng nhiễu loạn thông tin, mô hình Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý được xem như công cụ quan trọng nhằm tái lập trật tự, minh bạch và kiểm soát tốt hơn các giao dịch trên thị trường.
Sau chỉ đạo của Thủ tướng về yêu cầu hoàn thành trung tâm trước ngày 15.12, Bộ Xây dựng cho biết đã hoàn tất đề án và dự thảo nghị quyết thí điểm mô hình này. Theo bà Hoàng Thu Hằng, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, nếu trung tâm được vận hành, thị trường sẽ minh bạch và ổn định hơn. Tuy nhiên, để đáp ứng đúng tiến độ, nhiều quy trình kỹ thuật còn phải hoàn thiện.
Theo đề án, trung tâm giao dịch sẽ hoạt động theo mô hình “một cửa liên thông”, ứng dụng chuyển đổi số mạnh mẽ. Người dân chỉ cần truy cập cổng thông tin điện tử để nộp hồ sơ sang tên trực tuyến, mọi khâu xét duyệt đều diễn ra trên hệ thống số. Đáng chú ý, chỉ sau hai ngày làm việc, người mua sẽ được thông báo nhận sổ hồng trực tiếp tại trung tâm – rút ngắn thời gian so với quy trình truyền thống kéo dài 1–2 tháng.
 |
| Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do nhà nước quản lý khi hoàn thành sẽ giúp thị trường minh bạch hơn |
Về hạ tầng công nghệ, Viettel sẽ chịu trách nhiệm xây dựng và tích hợp dữ liệu lên nền tảng quốc gia, ứng dụng công nghệ blockchain, AI, big data và trải nghiệm thực tế ảo VIR để tăng độ chính xác và bảo mật. Hệ thống gồm website, ứng dụng di động, công cụ AI hỗ trợ và các dịch vụ tài chính – bảo hiểm đi kèm, giúp kiểm soát rủi ro, phòng chống giả mạo giao dịch, đồng thời hỗ trợ người dùng định giá, kiểm tra pháp lý và tiếp cận dịch vụ ngân hàng.
Theo TS Đinh Thế Hiển, việc chuẩn hóa toàn bộ giao dịch là bước quan trọng hạn chế nạn “thổi giá” và tạo bong bóng. Thông tin minh bạch giúp người dân tránh bị dẫn dắt bởi tin đồn, giảm nguy cơ mua phải đất “ma” và tranh chấp pháp lý. Chỉ những tài sản có pháp lý rõ ràng, quy hoạch được xác thực mới được đưa lên hệ thống – qua đó bảo vệ người mua và giảm tải cho chính quyền địa phương trong xử lý khiếu nại.
TS Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nhấn mạnh trung tâm sẽ đóng vai trò kết nối và định danh dữ liệu, tích hợp thông tin từ đất đai, quy hoạch, xây dựng, tài chính, thuế đến ngân hàng. Việc gom toàn bộ dữ liệu vào một đầu mối sẽ giúp Nhà nước theo dõi biến động thị trường chính xác hơn, còn người dân thì giao dịch nhanh gọn, giảm thời gian và chi phí. Theo ông, các quy trình từng mất 45–60 ngày có thể rút xuống chỉ còn 1–3 ngày.
Luật sư Trần Minh Cường (Đoàn luật sư TP.HCM) nhận định trước đây người mua bán bất động sản phải đi qua nhiều cơ quan, dễ tốn kém và gặp rủi ro vì khó xác định sản phẩm có đủ điều kiện giao dịch hay không. Khi trung tâm đi vào hoạt động, Nhà nước sẽ kiểm định pháp lý ngay từ đầu, bảo đảm chỉ những sản phẩm đủ chuẩn mới được đưa ra thị trường.
Ông cũng cho rằng mô hình này sẽ giúp chuẩn hóa môi giới. Lực lượng môi giới hiện phát triển rất nhanh nhưng thiếu kiểm soát, dẫn đến méo mó thị trường. Sự xuất hiện của một trung tâm chính thống sẽ buộc các sàn tư nhân nâng chất lượng, giảm tình trạng môi giới không chuyên nghiệp. Dữ liệu giao dịch thật cũng góp phần giảm tình trạng khai giá thấp để trốn thuế, đồng thời giúp địa phương xây dựng bảng giá đất sát thực tế hơn.
“Trong bối cảnh các luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản mới sắp có hiệu lực, trung tâm giao dịch do Nhà nước quản lý được xem là mảnh ghép quan trọng để thị trường bước vào giai đoạn minh bạch, chuyên nghiệp, hạn chế sốt ảo và phát triển bền vững”, luật sư Cường nhấn mạnh.
Nguồn: Báo Thanh Niên
