Xu hướng này được phản ánh rõ nét trong báo cáo thị trường F&B mới nhất của Decision Lab, một công ty chuyên nghiên cứu thị trường và phân tích dữ liệu.
 |
Thắt lưng buộc bụng - Xu hướng tất yếu trong thời buổi khó khăn
Theo báo cáo thị trường mới nhất của Decision Lab, một đơn vị chuyên về đánh giá và tối ưu hóa marketing số, có đến 84% người tiêu dùng Việt Nam được khảo sát cho biết họ đang chủ động kiểm soát chi tiêu. Đặc biệt, thế hệ Gen Z (sinh từ năm 1997 đến 2012) cho thấy sự dè dặt rõ rệt nhất với 49% khẳng định đang hạn chế tối đa các khoản chi cho ăn uống bên ngoài. Con số này cao hơn đáng kể so với các nhóm tuổi khác, cho thấy một sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng của giới trẻ.
Xu hướng này không quá bất ngờ khi nền kinh tế đang phải đối mặt với những khó khăn nhất định. Lạm phát gia tăng, giá cả leo thang khiến người dân phải cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước mỗi quyết định chi tiêu. Mặc dù 42% người tham gia khảo sát cho biết tình hình tài chính cá nhân đã được cải thiện và 63% kỳ vọng sự cải thiện này sẽ tiếp tục trong 12 tháng tới, nhưng phần lớn vẫn ưu tiên tiết kiệm và hạn chế chi tiêu cho các nhu cầu không thiết yếu, bao gồm cả việc ăn uống ngoài.
Điều này tạo ra một "cơn gió ngược" đáng kể cho ngành F&B, vốn đang trên đà phục hồi sau đại dịch. Việc người tiêu dùng hạn chế chi tiêu đồng nghĩa với việc doanh thu của các nhà hàng, quán cà phê, quán ăn… sẽ bị ảnh hưởng. Thách thức này càng trở nên rõ ràng hơn khi các thương hiệu F&B mới nổi phải cạnh tranh gay gắt với những quán ăn địa phương, vốn đã có chỗ đứng vững chắc trong lòng người tiêu dùng.
Chân dung người tiêu dùng F&B Việt Nam
Báo cáo của Decision Lab cũng hé lộ những nét thú vị trong hành vi tiêu dùng F&B của người Việt Nam. Cụ thể, 57% người được khảo sát ưa chuộng việc thưởng thức đồ uống tại các quán cà phê và trà sữa. Đây cũng là hoạt động xã hội ngoài trời phổ biến nhất, theo sau là ăn uống tại các quán vỉa hè (48%), quán ăn nhỏ trong hẻm (48%) và nhà hàng (43%).
Sở thích này cho thấy sự ưa chuộng những không gian gần gũi, bình dân và đậm chất địa phương của người tiêu dùng Việt. Các quán ăn nhỏ, quán vỉa hè thường mang đến cảm giác thân thuộc, thoải mái và giá cả phải chăng, phù hợp với tâm lý "thắt lưng buộc bụng" của người dân trong thời điểm hiện tại.
Bên cạnh đó, báo cáo cũng chỉ ra những yếu tố được người tiêu dùng quan tâm hàng đầu khi lựa chọn dịch vụ F&B. Chất lượng món ăn được 52% người khảo sát đánh giá là yếu tố quan trọng nhất, tiếp đến là chất lượng phục vụ và sự chuyên nghiệp của nhân viên (47%) và cuối cùng là thương hiệu (44%).
Điều này cho thấy người tiêu dùng Việt Nam không chỉ quan tâm đến hương vị món ăn mà còn rất coi trọng trải nghiệm dịch vụ. Một không gian sạch sẽ, nhân viên phục vụ nhiệt tình, chu đáo sẽ là điểm cộng lớn giúp thu hút và giữ chân khách hàng.
Thế hệ Millennials và Gen Z: Sự khác biệt trong tiêu dùng F&B
Mỗi thế hệ lại có những quan điểm và thói quen tiêu dùng khác nhau. Báo cáo của Decision Lab cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa thế hệ Millennials (sinh từ năm 1981 đến 1996) và Gen Z (sinh từ năm 1997 đến 2012) trong việc lựa chọn dịch vụ F&B.
Trong khi Millennials chú trọng đến chất lượng món ăn và không khí tại quán, thì Gen Z lại quan tâm nhiều hơn đến giá cả. Điều này cũng dễ hiểu bởi Gen Z là thế hệ trẻ, mới bắt đầu sự nghiệp và có thu nhập hạn chế hơn so với Millennials. Họ có xu hướng tìm kiếm những địa điểm ăn uống vừa ngon, vừa rẻ, phù hợp với túi tiền của mình.
Ngành F&B cần thích ứng để vượt qua khó khăn
Để vượt qua giai đoạn thách thức này, các doanh nghiệp F&B cần phải linh hoạt thích ứng với những thay đổi trong hành vi tiêu dùng. Một số chiến lược có thể được áp dụng bao gồm:
- Tối ưu hóa chi phí: Cắt giảm những chi phí không cần thiết, tìm kiếm nguồn cung ứng nguyên liệu giá rẻ, nâng cao hiệu quả vận hành để giảm giá thành sản phẩm.
- Đa dạng hóa thực đơn: Cung cấp đa dạng các món ăn với mức giá khác nhau để đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng.
- Tăng cường trải nghiệm khách hàng: Nâng cao chất lượng phục vụ, tạo không gian quán thoải mái, thân thiện, tổ chức các chương trình khuyến mãi hấp dẫn.
- Phát triển kênh bán hàng online: Mở rộng kênh bán hàng trực tuyến, tận dụng các nền tảng giao đồ ăn để tiếp cận khách hàng.
- Xây dựng thương hiệu mạnh: Đầu tư vào xây dựng thương hiệu, tạo dựng uy tín và lòng trung thành của khách hàng.
Ngành F&B đang phải đối mặt với những thách thức lớn do xu hướng thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng. Tuy nhiên, với sự nhạy bén và nỗ lực thích ứng, các doanh nghiệp trong ngành hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển.
Theo Kinh tế đồ uống
