Ông Mishustin nhận được 383 phiếu thuận trên tổng cộng 424 phiếu, không có phiếu chống và 41 phiếu trắng vào ngày 16.1, theo Reuters. Ngay sau cuộc bỏ phiếu, Tổng thống Putin ký sắc lệnh bổ nhiệm ông Mishustin làm thủ tướng.
Phát biểu trước hạ viện, ông Mishustin(54 tuổi) cho biết chính phủ cần phải nỗ lực hết sức, lắng nghe nhân dân, cần xúc tiến đầu tư và phát triển kinh tế kinh tế. Ông Mishustin tuyên bố sẽ sớm chọn nội các mới.
Trước đó, đảng Nước Nga Thống nhất cầm quyền, chiếm đa số ở hạ viện, đã nhất trí ủng hộ việc Tổng thống Putin đề cử ông Mishustin làm thủ tướng.
Tổng thống Putin hôm 15.1 đã đề xuất cải cách hiến pháp nhằm tăng cường quyền lực cho quốc hội và ngay sau đó Thủ tướng Dmitry Medvedev cùng nội các bất ngờ từ chức. Ông Putin ký sắc lệnh đề cử Mishustin, Cục trưởng Cục thuế Liên bang Nga, làm thủ tướng ngay lập tức.
Ông Mishustin, thích chơi khúc côn cầu như ông Putin, không phải là nhân vật nổi trội trong chính trường nhưng giành được nhiều lời khen ngợi vì có công cải thiện việc thu thuế, theo TASS.
Bổ nhiệm thủ tướng ngay sau khi đề xuất cải cách hiến pháp được cho là nhằm giúp ông Putin (68 tuổi) duy trì vị trí lãnh đạo sau khi mãn nhiệm kỳ tổng thống năm 2024. Ông đã thống lĩnh chính trị Nga, với tư cách là tổng thống hoặc thủ tướng, trong hai thập niên qua.
Giới chuyên gia đánh giá việc từ chức bất ngờ của ông Medvedev còn giúp Tổng thống Putin thể hiện rằng ông có phản ứng trước sự bất mãn của người dân về nền kinh tế bị suy thoái (2014-2016) cùng nhiều vấn đề khác.
Nền kinh tế suy thoái khiến tiền lương của người dân bị sụt giảm trong hơn 5 năm qua, làm giảm tỷ lệ tín nhiệm đối với chính phủ do ông Medvedev đứng đầu kể từ năm 2012. Tình trạng này có thể đe dọa tỷ lệ tín nhiệm của chính ông Putin, theo các nhà phân tích. Đây cũng được xem là mối quan ngại của Điện Kremlin trước cuộc bầu cử quốc hội năm 2021.
Nhà kinh tế học Vladimir Tikhomirov của Tập đoàn tài chính BCS (Nga) đánh giá: “Nếu tình hình kinh tế tiếp tục đình trệ và không có gì cải thiện thì quốc hội mới sau cuộc bầu cử năm 2021 có thể trở nên ít thân thiện hơn với Điện Kremlin".
 Tổng thống Vladimir Putin và ông Mishustin trong cuộc họp tại Cục thuế Liên bang Nga năm 2018. Ảnh: Reuters |
Bước đi đầy toan tính?
Trên mạng xã hội, lãnh đạo đối lập Nga Leonid Volkov bình luận: "Mọi thứ rõ ràng là được sắp đặt để ông Putin nắm giữ quyền lực suốt đời”.
Trong bài xã luận ngày 16.1, tờ Kommersant cho rằng: “Ông Putin vừa tiến hành cuộc cách mạng tháng giêng. Các đề xuất cải cách hiến pháp là sự khởi đầu cho nhiều thay đổi sắp tới".
Ngày 16.1, Tổng thống Putin nhấn mạnh cải cách hiến pháp là “nhu cầu cấp thiết” của người dân, theo hãng tin IFAX.
Đáng chú ý nhất là trong đề xuất cải cách hiến pháp, ông Putin muốn một số thẩm quyền của tổng thống chuyển giao cho quốc hội, bao gồm quyền lựa chọn thủ tướng và thành viên nội các.
Các nhà phân tích cho rằng ông Putin muốn cải cách hiến pháp để duy trì vị trí lãnh đạo. Lý do là hiến pháp hiện hành cấm bất kỳ ai phục vụ hơn hai nhiệm kỳ tổng thống liên tiếp. Ông Putin không thể tiếp tục tranh cử sau khi nhiệm kỳ tổng thống kết thúc vào năm 2024.
Tuy nhiên, không có gì ngăn cản ông trở thành thủ tướng, như ông đã từng làm hồi năm 2008, khi đó ông và đồng minh lâu năm Medvedev hoán đổi vai trò trong bốn năm.
“Diễn biến bất ngờ này thật sự là một thỏa thuận chung giữa ông Putin và Medvedev như năm 2008", chuyên gia Valeriy Akimenko thuộc Trung tâm Nghiên cứu Xung đột đánh giá, đồng thời điểm lại sự nghiệp của ông Putin:
Ông Putin lần đầu tiên trở thành Tổng thống sau khi ông Boris Yeltsin bất ngờ từ chức vào đêm giao thừa 1999. Kể từ đó, ông Putin đã điều hành đất nước, rồi giữ chức Thủ tướng khi đồng minh Dmitry Medvedev lên nắm quyền Tổng thống hồi 2008 trong nhiệm kỳ bốn năm. Ông Putin giữ chức Tổng thống kể từ năm 2012 và tái đắc cử nhiệm kỳ kéo dài 6 năm hồi 2018. Từ năm 2012 trở đi, nhiệm kỳ Tổng thống Nga được kéo dài từ 4 lên 6 năm theo sửa đổi hiến pháp ban hành ngày 30.11.2008.
Theo CNN, một số nhà phân tích không tin rằng ông Putin sẽ tiếp tục nắm giữ quyền lực với vai trò thủ tướng.
Chuyên gia Oleg Ignatov tại tổ chức nghiên cứu Trung tâm Chính sách Đương đại (Nga) chỉ ra rằng trong đề xuất cải cách hiến pháp, ông Putin đề cập đến việc tăng cường quyền lực và thay đổi vai trò của Hội đồng Nhà nước Liên bang Nga, vốn là một cơ quan cố vấn cho tổng thống. Hội đồng này được thành lập theo một sắc lệnh của Tổng thống Putin ngày 1.9.2000.
"Nhiều thông tin đồn đoán cho rằng Putin có thể lãnh đạo Hội đồng Nhà nước Liên bang Nga thay vì trở thành thủ tướng sau năm 2024. Nếu điều này xảy ra, thì mọi thứ sẽ đều nằm trong tầm kiểm soát của ông sau khi mãn nhiệm kỳ tổng thống", ông Ignatov nói với CNN. Ngoài ra, ông Putin thậm chí có thể trở thành chủ tịch của quốc hội siêu quyền lực, theo ông Ignatov.
 Tổng thống Vladimir Putin và Thủ tướng Dmitry Medvedev trao đổi trước khi họp với nội các ngày 15.1. Ảnh:Reuters |
Chủ nhân Điện Kremlin vẫn được nhiều người Nga tín nhiệm vì có công giữ ổn định cho đất nước.
