Tràn lan thuốc không rõ nguồn gốc
Hiện nay, đánh vào tâm lý hoang mang của nhiều cá nhân khi bị dương tính với Covid-19 (F0) hay phòng bệnh, nhiều cá nhân, tổ chức đã đua nhau bán thuốc và giới thiệu nhiều công dụng của thuốc trị Covid-19 xuất xứ từ Nga. Trong vai người bệnh bị F0, phóng viên đã khảo sát trên chợ mạng và nhận thấy loại thuốc trị Covid-19 được nhiều cá nhân rao bán đều chung lời giới thiệu là hàng xách tay, xuất xứ từ xứ sở bạch dương.
Cụ thể, một người bán hàng rao bán thuốc trị Covid-19 xuất xứ từ Nga dành cho trẻ em và người lớn. Theo lời người bán, thuốc trị Covid-19 tên Arbidol 50mg dành cho bé từ 3 tuổi, nếu trẻ tiếp xúc với F0 thì ngày uống 1 viên 50mg/ngày và uống từ 10-14 ngày, phòng khi chưa tiếp xúc uống 1 viên 50mg trong 1 tuần và uống trong 3 tuần, trường hợp trẻ điều trị F0 sẽ uống 1 viên 50mg/4 lần/ngày cách 6 tiếng, uống từ 7-10 ngày.
Cũng theo người này, loại thuốc của người lớn tên Arbidol maximum 200mg. Uống phòng khi tiếp túc với F0 từ 1 viên 200mg/ngày, uống từ 10-14 ngày, phòng chống khi chưa tiếp xúc với F0 từ 1 viên 200mg/2 lần, uống từ 1-3 tuần, nếu người đã nhiễm F0 sẽ uống 1 viêm 200mg/4 lần/ngày cách 6 tiếng và uống từ 7-10 ngày. “Thuốc uống tùy cơ địa nhưng thường từ 3-4 hôm là khỏi bệnh, âm tính chị nhé”, người bán cho biết.
Khi PV thắc mắc về nguồn gốc 2 loại thuốc trên, người bán khẳng định hàng mình bán là chính hãng từ Nga, loại thuốc người lớn có giá 530 nghìn đồng, trẻ em là 450 nghìn đồng.
Một trang khác cũng rao bán thuốc trị Covid-19 xuất xứ từ Nga với giá 490 nghìn đồng. Theo bài đăng: “Hiện nay, số lượng F0 ngày một tăng nhanh. Để tăng sức đề kháng, chống lại viruts thì sử dụng ngay thuốc Arbidol của Nga”.
Loại thuốc này người bán giới thiệu được Chính phủ Nga đưa vào danh sách thuốc quan trọng và thiết yếu của nhà nước kèm theo khẳng định thuốc được bác sỹ Nga khuyên dùng để tăng sức đề kháng và chống lại virus, phòng chống dịch... Để có hiệu quả, người dùng uống 2-3 viên/1 tuần, khi tiếp xúc với người bệnh uống 2 viên/ngày, uống 5 ngày, tiếp theo là 1 viên/1 ngày uống từ 10 ngày đến 2 tuần.
Ngoài ra, còn rất nhiều cá nhân khác cũng đăng bán thuốc trị Covid-19 xuất xứ từ Nga với giá chỉ từ 450 nghìn đồng. Nhìn chung người bán đều khẳng định thuốc mình bán là hàng chính hãng, điều trị Covid-19 trở về âm tính, thuốc người lớn hộp màu đỏ, trẻ con màu xanh. Thế nhưng, khi PV yêu cầu được đến trực tiếp mua thuốc và kiểm tra nguồn gốc thì đều nhận được câu trả lời “chỉ bán và ship online”.
Cũng theo khảo sát, chỉ cần vào trang tìm kiếm trên mạng Facebook gõ từ khóa “thuốc trị Covid-19 Nga” ngay sau đó sẽ hiện ra nhiều cá nhân đăng bán loại thuốc này. Những người bị nhiễm F0 vào đăng hỏi cách phòng và điều trị sau đó sẽ có nhiều nickname vào bình luận và giới thiệu loại thuốc nói trên. Và người mua khi bỏ tiền ra đặt loại thuốc này cũng chỉ biết gửi niềm tin vào sự am tường “không kiểm chứng” ấy.
Thuốc xách tay không thể biết chính xác thật hay giả
Hoạt động trong mạng lưới bác sĩ đồng hành, bác sĩ Hoàng Mạnh Ninh - Bệnh viện Bưu điện thường xuyên nhận được những tin nhắn nhờ hỗ trợ của các F0 điều trị tại nhà, trong đó không ít câu hỏi về cách sử dụng và các thuốc điều trị COVID-19 với danh nghĩa hàng xách tay rao bán trên mạng xã hội.
Bác sĩ Ninh cho biết: "Nói về hàng xách tay thì không thể biết chính xác như thế nào, thậm chí nhiều loại còn được quảng cáo thổi phồng công dụng trong khi chỉ là thuốc tăng cường hỗ trợ". Trên thực tế, nhiều người bệnh khi điều trị tại nhà, vì quá lo lắng đã bỏ tiền tự mua thuốc kháng virus được quảng cáo để điều trị Covid-19. Trong khi theo các chuyên gia, thuốc bán trên mạng xã hội, hoặc giới thiệu là hàng xách tay đều không được kiểm soát về chất lượng, thậm chí không loại trừ đó là thuốc giả. Và việc phân biệt chúng là điều không dễ dàng.
TS. BS. Phạm Quang Thái, Phó Trưởng khoa Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho hay: "Rất khó phân biệt thuốc thật hay thuốc giả bởi trong thuốc có những thành phần là dẫn chất và tá dược, người dân mua thuốc đã được đóng viên, dập nhãn nên khi mua hoàn toàn có thể bị lừa là thuốc giả".
Còn theo PGS. TS Trần Đắc Phu, Cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công công Việt Nam, việc dùng thuốc như con dao hai lưỡi, người dân không được tự ý bởi dùng sớm dùng muộn đều không đúng và nếu dùng phải là những thuốc đã được Bộ Y tế cấp phép.
Cũng theo các bác sĩ, thuốc điều trị Covid-19 là thuốc vẫn đang trong quá trình theo dõi thử nghiệm, việc điều trị cần phải theo hướng dẫn của bác sĩ và có sự giám sát y tế. Người bệnh không thể tự ý sử dụng, bởi rất có thể sẽ gây những hiệu quả ngược.
PGS. TS Hoàng Bùi Hải, Phó Giám đốc Bệnh viện điều trị Covid-19, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết thêm: "Thuốc nào cũng có tác dụng phụ với Covid-19, dùng thuốc phải đúng thời điểm, dùng sớm quá có khi lại gây kích ứng khiến virus phát triển mạnh hơn hay dùng muộn nó lại kháng virus. Thậm chí dùng cùng một lúc quá nhiều loại thuốc cũng khiến các thuốc tương tác với nhau và có thể tử vong".
Các bác sĩ cũng khuyến cáo: Người mắc Covid-19 đang điều trị tại nhà nên bình tĩnh, cần tuân thủ phác đồ, hướng dẫn điều trị của bác sĩ, không tự ý mua các loại thuốc bán trôi nổi trên thị trường để rồi tiền mất tật mang.