Tiếp tục phát hành trái phiếu khi có nợ trái phiếu đến hạn
Mới đây, theo thông tin công bố trên Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam (được biết đến là Tập đoàn Trung Nam - Trungnam Group) vừa phát hành thành công 430.000 trái phiếu mệnh giá 1 triệu đồng/trái phiếu, tương đương giá trị phát hành 430 tỷ đồng cho thị trường trong nước.
Lô trái phiếu được phát hành ngày 24/6/2022, kỳ hạn 12 tháng, đáo hạn vào ngày 24/6/2023. Trung Nam Group sẽ mua lại trái phiếu trước hạn khi có sự kiện vi phạm hoặc mua lại theo yêu cầu của trái chủ khi doanh nghiệp không bổ sung tài sản đảm bảo theo cam kết. Ngoài ra, các thông tin về lãi suất, mục đích phát hành, tài sản đảm bảo, trái chủ cũng như bên thu xếp cho thương vụ không được doanh nghiệp công bố.
Trung Nam Group là một doanh nghiệp khá quen thuộc trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp khi thường xuyên huy động vốn qua kênh này. Trước đó, ngày 29/07/2022, doanh nghiệp cũng huy động thành công lô trái phiếu 100 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, đáo hạn vào ngày 29/07/2024.
Đáng chú ý, Trung Nam Group dồn dập phát hành 2 lô trái phiếu nói trên trong bối cảnh doanh nghiệp phải trả nợ trái phiếu đến hạn. Cụ thể, vào ngày 16/8 là ngày đáo hạn lô trái phiếu 600 tỷ đồng của Trung Nam Group, được huy động cách đây một năm, vào ngày 16/08/2021.
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, Trung nam Group có đến 5 đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ với tổng giá trị huy động 3.230 tỷ đồng. Cụ thể, ngoài 2 đợt phát hành nói trên thì giữa tháng 6 năm nay, doanh nghiệp huy động 300 tỷ đồng, tháng 5 huy động thành công 400 tỷ đồng và tháng 4 là 2.000 tỷ đồng.
Trong năm 2021, Trung Nam Group có hai đợt huy động vốn từ phát hành trái phiếu riêng lẻ. Trong đó lô phát hành vào ngày 18/05 có giá trị 2.000 tỷ đồng, trái chủ là một công ty chứng khoán trong nước và một tổ chức khác trong nước, mỗi bên chia nhau 50% số lượng. Đây là trái phiếu không chuyển đổi có kỳ hạn 3 năm; lãi suất năm đầu là 9,5%/năm, các năm sau áp dụng lãi thả nổi = lãi suất tham chiếu + 3,5%/năm.
Tài sản đảm bảo cho số trái phiếu trên là 100 triệu cổ phần tại Tập đoàn Trung Nam (TSBĐ số 1), quyền và lợi ích phát sinh từ số cổ phiếu này. Trong thời gian chưa hoàn thành thủ tục ký hợp đồng thế chấp TSBĐ số 2 thì tài sản đảm bảo 1 là 300 triệu cổ phiếu Trung Nam.
Ngoài ra còn có quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai của khu đất tổng diện tích 848.605 m2 tại xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng (TSBĐ số 2); quyền tài sản gắn liền với Dự án khu công nghệ thông tin Đà Nẵng (TSBĐ số 3); toàn bộ số dư tiền và chứng khoản trên tài khoản chứng khoán của tổ chức phát hành mở tại CTCP Chứng khoán VNDirect (TSBĐ số 4).
Kế đến là lô phát hành 600 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ vào ngày 16/08/2021, kỳ hạn một năm, lãi suất 9,5%/năm. Đây cũng chính là lô trái phiếu đến hạn của Trung Nam Group vào ngày 16/8/2022 vừa qua.
TSBĐ là 120 triệu cổ phần Trung Nam thuộc sở hữu của ông Nguyễn Tâm Thịnh, Chủ tịch Tập đoàn Trung Nam; quyền tài sản của Nam Trung phát sinh từ, hoặc liên quan đến hợp đồng cho vay hạn mức số 0508/02HDVHM/TCKT/TNG-TNTNSP giữa tổ chức phát hành và Công ty TNHH Điện Mặt trời Trung Nam Thuận Nam, và các hợp đồng vay đã, đang và sẽ ký kết giữa Trung Nam và công ty Trung Nam Thuận Nam.
Theo các thông tin công bố, 2.600 tỷ đồng trái phiếu phát hành của năm 2021 đều dùng để tăng vốn đầu tư các dự án năng lượng tái tạo của tập đoàn, hoặc mục đích kinh doanh khác phù hợp với quy định của pháp luật. Đáng chú ý là cả 2 đợt đều do CTCP Chứng khoán VNDirect bảo lãnh phát hành. VNDirect cũng là tổ chức quản lý TSBĐ số 1 của Trung Nam.
Như vậy, từ năm 2021 đến nay, Trung Nam Group đã huy động thành công 5.830 tỷ đồng qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Trong đó 600 tỷ đồng trái phiếu đã đáo hạn vào tháng 8 vừa qua.
Hệ sinh thái Trung Nam Group nợ hàng chục nghìn tỷ trái phiếu?
Theo tìm hiểu, Trung Nam Group được thành lập vào năm 2004 với hệ thống gần 20 công ty thành viên, hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau như: Năng lượng, xây dựng, hạ tầng, bất động sản và công nghiệp thông tin điện tử. Trong đó, mảng năng lượng là trụ cột mạnh nhất của tập đoàn với loạt dự án thuỷ điện, điện gió, điện mặt trời.
Để mở rộng phát triển các mảng chủ chốt như năng lượng tái tạo, bất động sản vài năm gần đây, nhóm các đơn vị thành viên của Trungnam Group liên tục phát hành trái phiếu, huy động vốn. Điển hình như CTCP Điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1, CTCP Điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam, CTCP Trung Nam Thuận Nam… với quy mô trên chục nghìn tỷ đồng.
Theo thông tin từ HNX, trong năm 2021, Điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1 đã 10 lần phát hành thành công trái phiếu với lượng vốn huy động khủng. Việc huy động vốn trái phiếu của công ty điện gió này khiến nhiều người bất ngờ khi chỉ trong một thời gian chóng vánh đã huy động được gần 10.000 tỷ chỉ trong vài tháng. Việc huy động chủ yếu rơi vào khoảng tháng 6/2021 đến hết năm 2021.
Thống kê cho thấy, 10 lô trái phiếu chục nghìn tỷ của điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1 có thời hạn đáo hạn khá lâu, có lô đến 15 năm. Điều này khá phù hợp với chu kỳ làm dự án điện gió. Trong các lô trái phiếu phát hành năm 2021 của Trung Nam chỉ có 1 lô vừa đáo hạn.
Như đã biết, Trung Nam Group thể hiện vai trò trung tâm của hệ sinh thái khi vốn điều lệ lên đến 20.000 tỷ đồng. Khoản trái phiếu 5.230 tỷ đồng của Trung Nam group có kỳ hạn ngắn hơn kỳ hạn của Điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1. Trong số 7 lô trái phiếu của công ty, có 2 lô phát hành tháng 5 và 8 năm ngoái trong đó có 1 lô đã được mua lại trước hạn. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ có thể thấy, lô trái phiếu mua lại trước hạn đáo hạn vào 16/8/2022 trong khi lô phát hành gần đây nhất là 29/7/2022.
Trong hệ sinh thái của Trung Nam đáng chú ý còn có rất nhiều công ty thành viên khác và đều phát hành trái phiếu lượng lớn thời gian qua. Ví dụ như trường hợp Công ty cổ phần Điện mặt trời Trung Nam cũng do ông Nguyễn Tâm Thịnh làm Chủ tịch HĐQT/người đại diện theo pháp luật mới đây cũng phát hành trái phiếu lượng lớn lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Điện mặt trời Trung Nam đa phần huy động trái phiếu kỳ hạn 7-9 năm và toàn bộ 2.350 tỷ đồng trái phiếu của nhóm này phát hành vào năm 2019.
Ngoài ra, thông tin công bố trên HNX cho thấy, mới đây nhất, CTCP Năng lượng tái tạo Trung Nam – thành viên của Trung Nam Group vừa huy động thành công 1.500 tỷ đồng trái phiếu.
Cụ thể, lô trái phiếu có mã TRECB2223001 kỳ hạn 1 năm. Trái phiếu được phát hành tại thị trường trong nước. Khối lượng phát hành là 15.000.000 trái phiếu có mệnh giá 100.000 đồng/trái phiếu. Ngày phát hành và hoàn tất chào bán trong ngày 30/6/2022.
Về vấn đề mua lại và hoán đổi, CTCP Năng lượng tái tạo Trung Nam nêu rõ, những người sở hữu trái phiếu về việc mua lại trước hạn ít nhất 10 ngày trước thời điểm thực hiện mua lại trước hạn.
Trungnam Group với hệ sinh thái đa ngành nghề bao gồm 5 lĩnh vực hoạt động: Năng lượng, Hạ tầng - Xây dựng, Bất Động sản, Công nghiệp thông tin điện tử. Ông Nguyễn Tâm Thịnh là Chủ tịch HĐQT của Trungnam Group. Ông Thịnh cũng là người chủ chốt ở nhiều công ty thành viên.
Trước đây, Trung Nam không quá nổi trội trên thị trường tài chính. Chỉ vài năm trở đây, hệ sinh thái Trung Nam đã lớn mạnh cùng với việc bước vào lĩnh vực điện mặt trời, điện gió, năng lượng tái tạo. Quy mô vốn điều lệ của công ty tăng đột ngột từ ngưỡng thấp lên ngưỡng rất cao hiện tại.
Chỉ tính riêng những công ty đang phát hành lượng lớn trái phiếu gần đây thì nhóm các công ty Trung Nam đã có quy mô vốn điều lệ hơn 40.000 tỷ đồng. Nếu tính hết hệ thống 31 công ty con (theo báo cáo tài chính 2021) thì số vốn điều lệ của hệ sinh thái Trung Nam sẽ khổng lồ đến mức hiếm có tập đoàn kinh tế tư nhân nào đạt được. Cá biệt, riêng Công ty Cổ phần Đầu Tư Xây dựng Trung Nam (Trung Nam Group)- công ty trung tâm của hệ thống- thì số vốn điều lệ lên đến 20.000 tỷ đồng tức hơn quy mô vốn của nhiều ngân hàng thương mại và các "ông lớn" bất động sản khác.
Cũng phải nói thêm rằng, đầu năm 2021, mức vốn điều lệ của Trung Nam Group mới chỉ 10.000 tỷ đồng và trong năm 2021 tại thời điểm phát hành trái phiếu thì số vốn điều lệ mới 14.825 tỷ đồng nhưng đến cuối năm 2021 đã nhảy lên con số 20.000 tỷ đồng trên báo cáo tài chính kết thúc năm 2021.
Quá trình tăng vốn chóng vánh của Trung Nam Group đặt ra dấu hỏi: Ai, tiền đâu mà góp nhiều vốn đến thế? Trong khi hệ thống Trung Nam vốn "khủng" thì năm 2020 công ty chỉ đạt 570 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế hợp nhất, thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) đạt có 603 đồng và năm 2021 đạt 1.634 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, EPS đạt 1.227 đồng. Về con số tài chính của Trung Nam và các ghi nhận thoái vốn công ty con, các khoản phải thu, phải trả luân chuyển với tốc độ chóng mặt sẽ có phân tích sâu hơn trong bài viết khác. Vậy, việc tăng vốn điều lệ "khủng" của Trung Nam có thật sự "chất"?