Bộ Công Thương dự kiến, trong giai đoạn từ 2022 - 2024, khách hàng sử dụng điện được mua điện trên thị trường điện giao ngay và từ sau năm 2024 sẽ được lựa chọn đơn vị bán lẻ điện.
Đó là một trong những nội dung đáng chú ý tại báo cáo của Bộ Công Thương chuẩn bị cho phiên giải trình trước Uỷ ban Kinh tế Quốc hội diễn ra sáng 7/9.
Báo cáo về thị trường điện cạnh tranh, Bộ Công Thương cho hay "đang triển khai theo đúng lộ trình đã được phê duyệt".
Cụ thể, thị trường phát điện cạnh tranh đã được chính thức vận hành từ tháng 7.2012 và đang ngày càng hoàn thiện, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành điện, giúp hệ thống điện và thị trường điện được vận hành an toàn, ổn định.
Nếu như năm 2012 mới chỉ có 32 nhà máy với tổng công suất 9.200 MW tham gia thị trường phát điện cạnh tranh thì đến ngày 31/3/2020 đã có 98 nhà máy điện trực tiếp tham gia cạnh tranh trên thị trường với tổng công suất 26.895 MW.
Tới đầu năm 2019, thị trường bán buôn điện cạnh tranh chính thức vận hành. Từ đây, Tập đoàn Điện lực VN (EVN) không còn là đơn vị mua buôn điện duy nhất như trước đây mà đã có thêm 5 tổng công ty điện lực trực tiếp tham gia mua điện trên thị trường giao ngay cũng như ký hợp đồng song phương với các nhà máy điện.
Đây cũng là một trong các giải pháp để tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư vào các lĩnh vực Nhà nước không cần nắm giữ độc quyền như phát điện, kinh doanh bán lẻ điện… Cùng với đó, giá khâu phát điện, mua buôn điện được xác định theo cơ chế thị trường, phản ánh cân bằng cung cầu điện tại các thời điểm, phản ánh biến động của các chi phí nhiên liệu đầu vào.
Đáng chú ý, về thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, báo cáo cho biết, ngày 9/6/2020, Thủ tướng đã phê duyệt chủ trương xây dựng thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. Đến ngày 7/8, Bộ Công thương đã ban hành quyết định phê duyệt đề án thiết kế mô hình thị trường bán lẻ điện cạnh tranh. Đề án đề xuất mô hình thị trường bán lẻ điện cạnh tranh với 3 giai đoạn, gồm: giai đoạn 1 (đến hết năm 2021) là giai đoạn chuẩn bị; giai đoạn 2 (từ 2022 đến 2024) cho phép khách hàng sử dụng điện được mua điện trên thị trường điện giao ngay. Giai đoạn 3 (từ sau năm 2024) cho phép các khách hàng được lựa chọn đơn vị bán lẻ điện.
Bộ Công Thương đang xây dựng đề án tái cơ cấu ngành điện phục vụ thị trường bán lẻ điện cạnh tranh và sẽ trình Thủ tướng trong năm 2020.
