Nước rửa tay khô chứa methanol độc hại
Mặc dù Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) nói rằng rửa tay bằng xà phòng và nước là cách tốt nhất để phòng virus lây lan, nhưng nước rửa tay khô vẫn là hàng nóng, thiếu hụt nguồn cung toàn cầu.
Do nhu cầu ngày càng cao, FDA đã bỏ bớt một số quy định sản xuất, dọn đường cho các nhà sản xuất phi truyền thống tự làm nước rửa tay khô, như các nhà sản xuất rượu hay nhà sản xuất nước hoa. Với một số chủ DN, đây là cơ hội kiếm tiền mới nhanh chóng.
Mặc dù nhu cầu nước rửa tay khô không còn đạt đỉnh như nhiều tháng trước nhưng những vấn đề xung quanh sản phẩm này một lần nữa lại nóng, đặc biệt là xoay quanh thành phần độc hại, mùi lạ, sản phẩm giả, thu hồi sản phẩm…
 |
Các nhà sản xuất mới tham gia thị trường cam kết tuân thủ quy tắc, nhưng thực tế lại không. Các quy định này gồm có thành phần nước rửa tay khô. Một số nhà sản xuất thêm methanol vào công thức sản phẩm trong khi chất này độc hại, có thể gây nôn mửa, chấn thương thần kinh, mù lòa khi hấp thụ qua da và gây tử vong nếu nuốt phải.
Tại Arizona đã ghi nhận có 4 người tử vong, 26 người nhập viện sau khi uống nước rửa tay khô chứa methanol thay rượu. FDA đã có danh sách 87 loại nước rửa tay khô độc hại. Ngoài ra, mùi lạ trong nước rửa tay khô do không lọc carbon, dính quá mức, quảng cáo sai thực tế cũng là các vấn đề. FDA cáo buộc một công ty nước rửa tay khô ở Iowa vì hứa hẹn sản phẩm có thể giảm nhẹ, ngăn chặn, điều trị, chẩn đoán COVID-19.
FDA cũng gửi thư cảnh báo nhà sản xuất nước rửa tay khô Purell và yêu cầu công ty này ngừng tiếp thị sản phẩm hiệu quả trong ngăn ngừa Ebola, cúm...
Đa số cho rằng nếu FDA không quản lý chặt sản xuất nước rửa tay khô, người tiêu dùng Mỹ có thể gặp nhiều vấn đề hơn. Nhiều nước rửa tay khô độc hại trong danh sách của FDA được sản xuất ở ngoài Mỹ, phần lớn là Mexico, nhưng gần đây, nước rửa tay khô trong nước cũng bị dán nhãn độc hại, ví dụ như sản phẩm của một công ty rượu ở Tennessee.
Cũng theo FDA, trong quá trình tìm hiểu cách sản xuất nước rửa tay khô đúng tiêu chuẩn, cô nhận thấy nhiều công ty không đăng ký hoặc xin giấy phép từ FDA.
Khi ngành sản xuất nước rửa tay khô mở rộng trong đại dịch COVID-19, người tiêu dùng bị đặt trước nhiều mối nguy hiểm. Đã có nhiều sản phẩm bị thu hồi sau khi xuất hiện trên thị trường.
Nhiều sản phẩm chứa methanol dù bị cấm. Vậy tại sao lại có quá nhiều sản phẩm nhiễm methanol ngay từ đầu? Nhiều khả năng là do quy trình sản xuất cẩu thả. Nhiều nhà sản xuất loại bỏ methanol không đúng cách khi chất này được sinh ra một cách tự nhiên trong quy trình chưng cất cồn. Hoặc họ có thể vi phạm hướng dẫn của FDA khi ngay từ đầu đã dùng dung môi nồng độ methanol cao đã chưng cất để làm thành phần chính.
Cách lựa chọn nước rửa tay khô an toàn, bảo vệ tốt nhất trước sự xâm nhập của Covid-19
Trong khi các chuyên gia có thể phân biệt methanol và ethanol thì đa số người tiêu dùng không thể phát hiện. Methanol cũng sẽ không có tên trong danh sách thành phần trên chai. Do đó, các chuyên gia khuyên người tiêu dùng cần kiểm tra danh sách của FDA để đảm bảo sản phẩm mình mua không nằm trong đó và tránh mua sản phẩm có nhãn hiệu không tên tuổi.
Methanol có thể gây chết người chỉ với lượng tương đối thấp: Chỉ cần 2 thìa (30ml) methanol là có thể khiến trẻ em thiệt mạng và 60-240ml có thể khiến người lớn tử vong. Nếu chỉ bôi ngoài da, methanol có thể ngấm vào trong và gây bệnh nặng và chấn thương thần kinh.
FDA lưu ý rằng, các sản phẩm rửa tay khô có nhãn ghi là chứa ethanol nhưng lại chứa methanol khi xét nghiệm. Không may là người tiêu dùng không có cách nào để kiểm tra xem chai nước rửa tay khô mình mua có nhiễm methanol không.
Ông Mike Blaum, đồng sở hữu kiêm phụ trách chưng cất tại công ty sản xuất rượu Blaum Bros ở bang Illinois nói, người tiêu dùng không thể phân biệt ethanol và methanol qua mùi như chuyên gia, nên tốt nhất là theo CẢNH BÁO của FDA và gọi trung tâm chống độc nếu có câu hỏi về sản phẩm.
Ông Blaum cũng lưu ý rằng, hàng rẻ không phải lúc nào cũng tốt và khuyên người tiêu dùng cần lưu ý khi mua sản phẩm do các công ty nhỏ sản xuất khi vừa nhảy vào thị trường. Do đó, người tiêu dùng thận trọng với sản phẩm được quảng cáo kiểu như có thể bảo vệ lâu dài trước COVID-19. Ngoài ra, FDA không chứng thực nước rửa tay khô nên nếu có sản phẩm dán nhãn được FDA chứng thực thì người tiêu dùng cần đề phòng.
Cũng theo khuyến cáo của FDA, người tiêu dùng cần lưu ý trước khi mua các chai nước rửa tay khô trông như chai đồ uống, lọ kẹo hay chai rượu vì có thể khiến trẻ em lầm tưởng và nuốt nhầm.
Thông tin thêm về tác hại của nước rửa tay khô trên thị trường, bác sĩ Nguyễn Trọng An, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo phát triển cộng đồng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em (Bộ LĐ-TB-XH) cho hay, trên thị trường Việt Nam cũng có những loại nước rửa tay khô có thể bị pha lẫn hóa chất và gây kích ứng, dị ứng cho người sử dụng. Do đó, việc rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước từ 20-30 giây vẫn giúp phòng dịch tốt nhất và an toàn nhất để chống dịch COVID-19 là rất quan trọng.
Bác sĩ An giải thích thêm, loại virus này là một chuỗi xoắn ADN được bao bọc bởi vỏ bọc bằng chất béo. Chỉ có xà phòng mới phá thủng vỏ đó và làm cho virus bị tiêu diệt. Vì vậy, rửa tay xà phòng ở dưới vòi nước ít nhất từ 20-30 giây và rửa sạch sẽ theo các hướng dẫn của Bộ Y tế là an toàn nhất. Nếu không có thì mới dùng đến các loại dung dịch rửa tay khô, sát trùng vì khả năng diệt virus của các loại dung dịch này không cao bằng rửa tay xà phòng.
Đặc biệt, bác sĩ lưu ý việc sử dụng dung dịch rửa tay khô cho trẻ em, bởi da của trẻ em rất mỏng, chưa có những lớp chai, sạn, sần bên trên để bảo vệ khỏi các loại hóa chất khác. Theo đó, các bậc phụ huynh, thầy cô giáo nên hướng dẫn nhiều lần, tạo thói quen cho trẻ rửa sạch tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, khi đi học về... bằng xà phòng là cách tốt nhất để bảo vệ trẻ.
Nếu lạm dụng dung dịch rửa tay khô với da trẻ em thì rất nguy hiểm. Đấy là chưa nói có những loại hóa chất khác không chỉ tổn thương ngay trên da mà còn thấm vào trong da và lớp mỡ dưới da. Nếu hóa chất đó độc hại, nguy hiểm nó có thể gây những tổn thương ở bên trong cơ thể vì thấm vào máu”, BS An đặc biệt cảnh báo.
An Dương
