Đảng ủy Bộ Công Thương vừa ban hành Kế hoạch 22-KH/ĐUB nhằm triển khai Kết luận 207-KL/TW của Ban Bí thư về tăng cường lãnh đạo và trách nhiệm quản lý Nhà nước trong công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Văn bản nhấn mạnh yêu cầu đổi mới tư duy, nâng cao quyết tâm chính trị và tăng cường giám sát để bảo đảm người tiêu dùng được bảo vệ thực chất, hiệu quả trong bối cảnh kinh tế số phát triển nhanh.
Theo Bộ Công Thương, tình trạng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền lợi người tiêu dùng vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt trong thương mại điện tử. Chỉ riêng năm 2024, lực lượng quản lý thị trường đã xử lý hơn 3.400 vụ vi phạm trong lĩnh vực này, trong đó 1.256 vụ liên quan đến hàng giả và xâm phạm sở hữu trí tuệ. Tổng số tiền xử phạt hành chính đạt khoảng 1,9 triệu USD, còn giá trị hàng hóa tịch thu gần 2 triệu USD. Những con số này cho thấy áp lực lớn đối với cơ quan quản lý trong việc bảo vệ người tiêu dùng trên các nền tảng số.
Trước thực tiễn đó, Đảng ủy Bộ Công Thương yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế, rà soát và sửa đổi các văn bản pháp luật chuyên ngành về bảo vệ người tiêu dùng, bảo đảm đồng bộ, nhất quán và theo kịp xu thế số hóa. Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước được giao chủ trì tham mưu điều chỉnh chế tài xử phạt, theo hướng đủ mạnh và có tính răn đe cao, nhất là với các hành vi cố tình vi phạm quy mô lớn, ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn của người dân.
 |
| Ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước hướng dẫn khách tham quan phân biệt hàng thật, hàng giả. |
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ xây dựng quy định về truy xuất nguồn gốc đối với các mặt hàng có rủi ro cao nhằm minh bạch thị trường và tạo cơ sở pháp lý bảo vệ người tiêu dùng. Các lực lượng quản lý thị trường địa phương được yêu cầu chuẩn hóa quy trình kiểm tra, tăng cường năng lực phát hiện và xử lý vi phạm, bảo đảm thống nhất trong áp dụng pháp luật trên toàn quốc.
Công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên không gian mạng là trọng tâm trong kế hoạch lần này. Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm hành vi cung cấp thông tin sai lệch, quảng cáo gian dối, áp đặt điều khoản bất lợi, hoặc xâm phạm dữ liệu cá nhân của người tiêu dùng. Các hành vi vi phạm trong giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số, sàn thương mại điện tử hay mạng xã hội đều nằm trong phạm vi kiểm soát chặt chẽ.
Song song với hoạt động quản lý Nhà nước, kế hoạch cũng đề cao vai trò giám sát của tổ chức chính trị – xã hội, hiệp hội và chính người tiêu dùng. Việc tiếp nhận phản ánh, cung cấp thông tin về dấu hiệu vi phạm là cơ sở quan trọng giúp cơ quan chức năng hoàn thiện chính sách và xử lý kịp thời các hành vi gian lận.
Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cũng được giao triển khai các hoạt động dự báo, phân tích thị trường, đặc biệt với nhóm hàng hóa thiết yếu để góp phần bình ổn cung cầu. Cùng với đó, Bộ sẽ vận hành hệ thống truy xuất nguồn gốc hàng hóa, hướng đến nền thương mại điện tử minh bạch, an toàn và lành mạnh.
Hiện Bộ Công Thương đang tiếp tục triển khai Đề án chống hàng giả, bảo vệ người tiêu dùng trong thương mại điện tử đến năm 2025, coi đây là một trong những giải pháp quan trọng để bảo vệ người dân trước nguy cơ hàng hóa không rõ nguồn gốc, sai lệch chất lượng trên môi trường số.
Nguồn: Tạp chí Kinh tế - Tài chính
