Dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra hết sức căng thẳng trên toàn cầu và theo các nghiên cứu mới được công bố, biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao hơn ít nhất hai lần so với chủng virus ban đầu. Điều đó có nghĩa là biến chủng mới sẽ gia tăng mức độ lây nhiễm và ảnh hưởng đến tính mạng của con người nhiều hơn.
Trước sự bùng phát của dịch Covid-19, nhiều quốc gia trên thế giới đã có những biện pháp hiệu quả để phòng chống đại dịch này trong ngắn hạn. Tuy nhiên, việc có nhiều quốc gia chưa được tiếp cận với các loại vắc-xin cần thiết để tiêm cho người dân sẽ khiến các quốc gia này phải đối mặt với nguy cơ tiếp tục bùng phát, lây lan Covid-19 trong tương lai. Với nhiều quốc gia, hệ thống y tế vốn đã căng thẳng nay được dự báo sẽ trở nên quá tải với nhiều ca bệnh, nhiều người người ở tình trạng bệnh nặng, thậm chí là thiệt mạng.
Trái lại, ở những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao (bao gồm Hoa Kỳ) thì điều tồi tệ nhất đã qua. Mặc dù vẫn có sự gia tăng các trường hợp mắc Covid-19 ở Hoa Kỳ nhưng làn sóng dịch Covid-19 trong tương lai sẽ không còn nguy hiểm nữa. Đó là bởi vì 80% những người Hoa Kỳ dễ bị tổn thương nhất (những người trên 65 tuổi) đã được tiêm phòng đầy đủ.
Thống kê của cơ quan y tế Hoa Kỳ cho thấy, tỷ lệ tử vong trước khi vắc-xin là 1/200. Tuy nhiên, tỷ lệ này có thể giảm xuống dưới mức 1/500 hoặc thậm chí 1/1.000 trong những tháng tới nhờ có sự bảo vệ mạnh mẽ của vắc-xin. Còn theo một nghiên cứu tại Anh, trong tương lai, số lượng người tử vong sẽ giảm dần, đặc biệt là nhóm người cao tuổi. Mặc dù số ca bệnh vẫn tiếp tục tăng nhưng hầu hết người cao tuổi đều được tiêm chủng. Việc tiêm chủng vẫn đang được diễn ra trên diện rộng.
 |
| Tình hình dịch bệnh Covid-19 đang diễn ra phức tạp trên toàn thế giới khi biến thể Delta có độ lây nhiễm cao hơn so với các chủng trước đó. Ảnh minh họa |
Các nhà khoa học nhận định, mặc dù việc ngăn chặn Covid-19 đã có những bước tiến mạnh mẽ nhưng sự xuất hiện và lây lan nhanh chóng của biến thể Delta cùng việc với hệ thống y tế bị quá tải chắc chắn sẽ khiến số người thiệt mạng ngày một tăng lên. Trong bối cảnh này, việc tiêm vắc-xin vẫn được coi là một giải pháp hữu hiệu. Những người được tiêm vắc-xin cũng ít có nguy cơ lây lan virus hơn. Bởi vậy, những người xung quanh họ sẽ an toàn hơn, cho dù chưa có vắc-xin nào có thể chống được virus hoàn toàn.
Đối với hầu hết các ca mắc Covid-19 mà trước đó đã được tiêm vắc-xin, tình trạng bệnh sẽ không nghiêm trọng và thậm chí chỉ giống như cảm lạnh thông thường. Điều này chứng minh thực tế rằng tiêm chủng là cách tốt nhất để bảo vệ chúng ta khỏi Covid-19.
Tiến sĩ Tom Frieden, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ cho rằng, để nắm rõ được bản chất của virus corona thì cần thêm nhiều dữ liệu về các ca bệnh nghiêm trọng. Tiến sĩ dự đoán sự truyền nhiễm có nhiều khả năng xảy ra ở những người cao tuổi hoặc những người có bệnh nền như bệnh phổi hoặc suy giảm miễn dịch, ức chế miễn dịch do thuốc. Vị này cho rằng, có thể vắc-xin mRNA sẽ có khả năng chống lại Covid-19 tốt hơn các vắc-xin khác trên thị trường.
Các nhà khoa học cũng lưu ý, người dân không cần quá lo lắng nếu thấy trên các trang phương tiện truyền thông đại chúng có thông tin về bệnh nhân phải nhập viện do Covid-19 dù đã được tiêm phòng đầy đủ. Bởi trên thực tế, vắc-xin đang cho thấy chúng hoạt động đặc biệt hiệu quả để chống lại các biến thể đáng lo ngại, bao gồm cả Delta. Những bệnh nhân mắc Covid-19 sẽ có triệu chứng nhẹ hơn rất nhiều.
Biến thể Delta đang lan rộng đáng báo động và ở một số khu vực đang lây lan với tốc độ nhanh chóng. Bên cạnh đó, ngày càng có nhiều trường hợp lây nhiễm, lây lan không kiểm soát được và kèm theo đó là nguy cơ xuất hiện các biến thể nguy hiểm hơn. Delta có thể không phải là biến thể nguy hiểm nhất mà Covid-19 sản sinh ra. Do đó, việc tiêm vắc-xin, đeo khẩu trang, cố gắng để nhà cửa thông gió là những cách tốt nhất góp phần ngăn chặn Covid-19 (bao gồm cả biến thể Delta).
Liên quan tới vấn đề trên, WHO đánh giá biến chủng Delta là một biến thể mới, đặc biệt nguy hiểm bởi tốc độ lây lan nhanh chóng. Không chỉ vậy, biến chủng mới này còn làm gia tăng gấp đôi nguy cơ nhập viện của bệnh nhân Covid-19 so với các biến chủng khác. Kết luận này được các nhà nghiên cứu tới từ Đại học Strathclyde (Scotland) rút ra từ nghiên cứu mới nhất của mình.
Trong cuộc họp báo hồi tháng 6/2021, Giám đốc Chương trình khẩn cấp y tế của WHO Mike Ryan cảnh báo, biến thể Delta có khả năng “gây tử vong cao hơn khả năng lây truyền nhanh hơn giữa người với người và cuối cùng nó sẽ tìm tới những người dễ bị tổn thương, khiến họ phải nhập viện trong tình trạng biến chứng nặng và có khả năng tử vong”.
Một phần nguyên nhân của việc gia tăng tỷ lệ biến chứng nguy hiểm khi mắc biến chủng Delta nằm ở các biểu hiện lâm sàng không đặc trưng hoặc không có triệu chứng khi nhiễm virus. Người mắc bệnh rất dễ hiểu nhầm bản thân mắc bệnh cảm lạnh thông thường. Do đó, người dân nên đề cao cảnh giác, thực hiện tốt các chỉ đạo phòng dịch.
Tại Việt Nam, biến thể Delta được phát hiện lần đầu tại TP.HCM vào ngày 18/05/2021 với 2 ca nhiễm tại Công ty TNHH Deloitte Việt Nam (quận 3), ngày 18-5. Lúc này, mức độ lây lan của chủng Delta chưa nhiều. Khi phát hiện chuỗi lây nhiễm ở điểm dịch nhóm Hội Thánh truyền giáo Phục Hưng, kết quả xét nghiệm cho thấy 7 ca đầu tiên đều nhiễm biến thể Delta. Tiếp đó, các ca bệnh được phát hiện chủ yếu là người có tiếp xúc gần với các F0 như: người trong gia đình, đồng nghiệp, hàng xóm.
GS.TS Phan Trọng Lâm, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM cho biết, biến thể Alpha có khả năng lây nhiễm cao hơn đến 70% so với các biến thể cũ. Trong khi đó, biến chủng Delta có khả năng lây nhiễm nhiều hơn 40-60% so với biến chủng Alpha. Tỷ lệ lây nhiễm thứ phát (F1 dương tính) của các trường hợp nhiễm biến thể Delta cao hơn so với biến thể Alpha. Tại khu vực phía Nam, chúng ta đã ghi nhận 1 số trường hợp có dấu hiệu hoặc dương tính chỉ sau hơn 1 ngày tiếp xúc phơi nhiễm với người mắc Covid-19.
Lý giải tốc độ lây lan của biến chủng Delta diễn ra nhanh, ông Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết nguyên nhân chính nằm ở tỉ trọng của biến chủng Delta. Biến thể này là có tỉ trọng nhẹ hơn các biến chủng khác, do đó thời gian chúng lơ lửng, di chuyển trong không khí lâu hơn trước khi rơi xuống các bề mặt. Điều này làm bệnh dễ lây hơn với tốc độ nhanh, chu kỳ lây bệnh ngắn. Nhiều trường hợp, chỉ cần tiếp xúc gần, không trực tiếp, bệnh dịch vẫn có thể lây lan mạnh.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng sự kiện y tế công cộng (Bộ Y tế) nói thêm: "Trong môi trường kín, điều hòa, virus lơ lửng trong không khí và dễ phát tán, làm tăng khả năng lây lan. Điều này có thể thấy rõ ở những ổ dịch trong nhà máy, khu công nghiệp, quán bar hay phòng karaoke…”.
Vì vậy, người dân cần ý thức được tầm quan trọng của việc hạn chế các hành vi có nguy cơ gây lây nhiễm Covid-19. Để kiểm soát tình hình và hạn chế nguy cơ lây lan dịch bệnh, người dân tại các địa phương có nguy cơ cần thực biện pháp phòng chống dịch như: thực hiện nguyên tắc 5K, tham gia tiêm phòng vaccine Covid-19 khi có cơ hội.
Theo VietQ
