Giai đoạn nhạy cảm
Vụ Xuân năm 2022 toàn tỉnh Hà Tĩnh gieo cấy đạt 60.000 ha. Tuy gieo cấy đúng lịch thời vụ nhưng do gặp phải rét đậm, rét hại kéo dài nên lúa sinh trưởng, phát triển chậm lịch thời vụ.
Ông Nguyễn Tống Phong, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV Hà Tĩnh cho hay, hiện nay đang chính tiết Kinh Trập, là giai đoạn nhạy cảm, cao điểm của bệnh đạo ôn lúa. Vì vậy, Chi cục đang tập trung rải quân đi cơ sở phối hợp các địa phương hướng dẫn người dân phát hiện bệnh kịp thời, thực hiện các giải pháp phòng trừ.
“Thuốc BVTV không thể phun tràn lan, do đó việc chủ động thăm đồng, điều tra, phát hiện sớm các ổ dịch là quan trọng nhất để phun phòng kịp thời. Thời điểm này so với năm ngoái diện tích nhiễm đạo ôn nhẹ hơn nhưng lúa đang ở giai đoạn đẻ nhánh rộ, bước vào thời kỳ đứng cái, trong khi trời mưa phùn, ẩm độ thấp, thiếu ánh sáng nên bà con cần nâng cao cảnh giác, không được chủ quan”, ông Phong nói.
Theo dự báo thời tiết, ngày mai (16/3) trời bắt đầu hửng nắng, bà con cần tranh thủ phun phòng dứt điểm diện tích đã nhiễm bệnh để hạn chế nguồn lây. Ngành chuyên môn khuyến cáo sử dụng một trong số các loại thuốc đặc hiệu phòng trừ đạo ôn đang phổ biến trên địa bàn Hà Tĩnh như: Beam 75WP, Kasoto 200SC, Fukasu 42WP, Filia 525 SE, Angate 75WP, Flash 75WP, Kabim 30WB, Tricom 75WP…
“Để tăng hiệu lực phòng trừ bệnh bà con cần tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc “4 đúng” trong quá trình sử dụng thuốc; duy trì đủ nước tạo điều kiện thuận lợi cho lúa phát triển, tăng khả năng kháng bệnh.
Đối với những diện tích đã xuất hiện bệnh và có nguy cơ nhiễm bệnh ngừng bón đạm, không phun các loại phân bón qua lá có chứa đạm. Đồng thời, phun thuốc khi trời tạnh ráo, phun ướt đều bộ lá, sau khi phun thuốc 5 – 7 ngày, kiểm tra nếu thấy có vết bệnh cấp tính xuất hiện thì tiến hành xử lý thuốc lần 2”, ông Phong nhấn mạnh.
“Ổ” đạo ôn Thái Xuyên 111
Vụ Xuân năm nay, huyện miền núi Hương Sơn gieo cấy gần 4.700 ha lúa. Theo ông Phan Xuân Đức, Phó trưởng phòng NN-PTNT huyện, hiện đã có hơn 20 ha bị nhiễm đạo ôn lá, với tỷ lệ 3 – 5%, nơi cao 7 – 10%, cục bộ có điểm 30 – 50%, gây hại trên các giống Thái Xuyên 111, Khang dân 18… Các địa phương bị nặng là xã Kim Hoa, Sơn Trường, Sơn Phú, Sơn Kim 1, Sơn Kim 2, Sơn Lễ, An Hòa Thịnh, Quang Diệm, Sơn Châu…
Giống Thái Xuyên 111 bén duyên đất Hương Sơn cách đây 3 năm. Các vụ sản xuất trước giống lúa này rất mẫn cảm với bệnh đạo ôn.
Năm 2022 toàn huyện gieo cấy khoảng 600 ha giống Thái Xuyên 111. Hiện có khoảng 20 ha đã nhiễm đạo ôn, chủ yếu rơi vào giống của Công ty cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed, trong đó diện tích nhiễm nặng khoảng 4 ha và đã xuất hiện cháy ổ cục bộ.
“Nói chung năm nay ai làm Thái Xuyên 111 bị cả (nhiễm đạo ôn) và còn lây lan sang các giống khác”, ông Phan Xuân Đức nói.
Hộ ông Nguyễn Xuân Lý, xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn có 3/5 sào ruộng gieo cấy giống Thái Xuyên 111. Hiện tại cả 3 sào đều bị nhiễm đạo ôn lá, trong khi 2 sào giống khác sạch sâu bệnh.
“Giống Thái Xuyên 111 rất mẫn cảm với bệnh đạo ôn. Năm nay nhà nào gieo cấy giống lúa này hầu như đều “dính” cả”, ông Lý nói. Đồng thời cho biết, hiện tại thời tiết đang mưa, nếu chiều nay tạnh ráo ông sẽ mua thuốc phun phòng trừ.
Cùng trú xã Quang Diệm, ông Thành có 2 sào gieo cấy giống Thái Xuyên 111 nhiễm đạo ôn lá. Theo ông Thành, hai năm trước ông gieo cấy giống Thái Xuyên 111 cũng bị nhiễm đạo ôn nhưng do lúa khá năng suất nên năm nay ông tiếp tục chọn bộ giống.
“Năm nay đạo ôn xuất hiện đầu tiên trên giống Thái Xuyên 111 sau đó lan sang các giống lúa khác. Tỷ lệ nhiễm nặng cũng rơi vào giống lúa này. Giống năng suất mà nhiễm đạo ôn liên tục thế này chắc năm sau tôi không gieo nữa”, ông Thành chia sẻ thêm.
Chi cục Trồng trọt và BVTV Hà Tĩnh cho biết, diện tích nhiễm đạo ôn hiện nay chủ yếu tập trung trên các giống: Thái Xuyên 111, ADI 168, XT28, P6, Xi23, VNR20, Nếp 97…, phân bố tập trung tại xã Đỉnh Bàn, Thạch Sơn, Thạch Lạc (huyện Thạch Hà); Lâm Trung Thủy, Trường Sơn, Tân Dân (huyện Đức Thọ); Xuân Đan, Xuân Trường, Xuân Hội (huyện Nghi Xuân); Cẩm Quan, Cẩm Hưng (huyện Cẩm Xuyên); Sơn Kim 1, Sơn Lệ, Kim Hoa (huyện Hương Sơn)…