Mới đây, Bộ Xây dựng đã có công văn trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Bình Dương gửi tới Quốc hội sau kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV.
Theo phản ánh của cử tri tỉnh Bình Dương, hiện nay, rất nhiều cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập nhưng không có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và không đăng ký nộp thuế theo quy định.
Bên cạnh đó, tình trạng thông tin sai sự thật về các bất động sản được rao bán, nhất là về giá để hưởng chênh lệch đang xảy ra khá phổ biến.
Đồng thời, thời gian qua Nhà nước thất thu thuế rất lớn từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản quy mô nhỏ, không thường xuyên.
Do vậy, cử tri tỉnh Bình Dương kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu tham mưu Chính phủ trình Quốc hội nhanh chóng sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh bất động sản và các quy định có liên quan nhằm tạo dựng môi trường bất động sản minh bạch, công bằng và hiệu quả.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết, Tại Khoản 2 Điều 62 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 đã quy định về điều kiện của cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản: "Cá nhân có quyền kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản độc lập nhưng phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế".
Tại Khoản 6 Điều 67 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 quy định về nghĩa vụ của doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản: "Thực hiện nghĩa vụ về thuế với Nhà nước theo quy định của pháp luật".
Tại Điều 59 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28/1/2022 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng đã quy định về hình thức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định về kinh doanh bất động sản, trong đó có các hình thức xử phạt đối với cá nhân môi giới hoạt động độc lập khi vi phạm quy định pháp luật.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, tình trạng các môi giới hoạt động độc lập nhưng không có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và không đăng ký nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế vẫn diễn ra, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển lành mạnh, minh bạch của thị trường bất động sản như phản ánh của cử tri tỉnh Bình Dương.
Thực hiện Nghị quyết số 50/2022/QH14 ngày 13/6/2022 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và Quyết định số 799/QĐ-TTg ngày 6/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về phân công cơ quan chủ trì soạn thảo, thời hạn trình các dự án luật được điều chỉnh trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và các dự án luật thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, Bộ Xây dựng hiện đang chủ trì nghiên cứu xây dựng dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi).
Thời gian dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu đối với dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) vào Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) của Quốc hội khóa XV và thông qua dự án Luật vào Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) của Quốc hội khóa XV.
Quy định môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề
Tại dự thảo Tờ trình và Dự thảo Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi) đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến để hoàn chỉnh đã có quy định về điều kiện, trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản.
Cụ thể, về quy định các loại bất động sản phải giao dịch qua sàn, dự thảo đưa ra 2 phương án.
Phương án 1, chủ đầu tư dự án bất động sản khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, công trình xây dựng hình thành trong tương lai; chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án bất động sản phải thông qua sàn giao dịch, môi giới bất động sản.
Phương án 2, các bất động sản đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định mà chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, phải thực hiện thông qua sàn giao dịch bất động sản.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất 2 phương án về điều kiện của tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản: Các cá nhân hoạt động môi giới bất động sản phải có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản và phải hành nghề trong một tổ chức, sàn giao dịch môi giới bất động sản; Giữ nguyên quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản phải thành lập doanh nghiệp và phải có ít nhất 2 người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.
Theo Hiệp hội môi giới bất động sản Việt Nam, hiện có khoảng 300.000 người tham gia thực hiện các nghiệp vụ môi giới bất động sản trên cả nước. Thế nhưng, số lượng thực tế còn nhiều hơn vì "ai cũng có thể làm môi giới bất động sản". Thống kê cho thấy, hàng năm trung bình cả thị trường sơ cấp và thứ cấp có trên 100.000 giao dịch. Một số địa phương, trong một tháng có tới vài nghìn giao dịch và lực lượng môi giới đóng vai trò quan trọng giúp các giao dịch bất động sản diễn ra.
