"Hô biến" đất công thành đất tư
Trong kết luận về sai phạm tại dự án bất động sản tại số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh (phường Bến Nghé, quận 1, TP.HCM) vừa ban hành, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của Vinafood 2 trong chuyển đổi đất công thành đất tư.
4 cơ sở nhà đất nêu trên có tổng diện tích gần 6.300m2, thuộc sở hữu Nhà nước được giao cho Vinafood 2 quản lý, sử dụng làm trụ sở và nhà ở tập thể cho cán bộ, nhân viên từ năm 1993.
Năm 2004, Vinafood 2 được các cấp có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng tại các cơ sở nhà đất nêu trên từ đất sản xuất kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng để bán và cho thuê.
Năm 2010, doanh nghiệp này được UBND TP.HCM cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với các cơ sở nhà, đất tại số 33 Nguyễn Du, số 34-36 Chu Mạnh Trinh để lập thủ tục đầu tư Dự án khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại với thời hạn giao đất 50 năm, khi Vinafood 2 chưa lập dự án đầu tư, chưa lập phương án bồi thường di dời các hộ dân và chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt...
Năm 2015, Vinafood 2 có chủ trương liên kết với Công ty TNHH Thương mại - Quảng cáo - Xây dựng địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) thành lập công ty TNHH 2 TV “để thực hiện dự án”.
Ngày 12/11/2015, Vinafood 2 ký hợp đồng hợp tác với Công ty Việt Hân thành lập Công ty TNHH Thương mại - Xây dựng - Dịch vụ Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) để thực hiện dự án tại 4 khu đất này.
Ngày 25/11/2015, Vinafood 2 bán 4 khu đất này cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Đại diện Công ty Việt Hân Sài Gòn dùng chính số tiền góp vốn điều lệ tại công ty này để mua 4 khu đất là tài sản công do Vinafood 2 đang được giao quản lý giá 570 tỷ đồng. Sau đó, Vinafood 2 chuyển nhượng phần vốn 160 tỷ đồng tại Công ty Việt Hân Sài Gòn cho Công ty Việt Hân. Thương vụ chuyển nhượng 4 khu đất công cho tư nhân hoàn tất.
Đáng lưu ý, TTCP xác định trong quá trình hợp tác với nhà đầu tư tư nhân, chuyển đổi đất công thành đất tư, Vinafood 2 đã bốn lần cố ý làm trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.
Doanh nghiệp này đã không lập phương án xử lý 4 cơ sở nhà đất theo Quyết định 09/2007 về sắp xếp đất công thuộc sở hữu nhà nước trình cấp thẩm quyền và Thủ tướng quyết định.
Bên cạnh đó, UBND TP.HCM, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn nhiều lần có văn bản hướng dẫn, yêu cầu Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn tại Công ty Việt Hân Sài Gòn, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng Tổng công ty không thực hiện theo quy định của pháp luật .
Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, chấp thuận triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 4 lô đất nhằm khắc phục thua lỗ trong kinh doanh.
Lần thứ 4 Vinafood 2 cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng là khi không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ, di dời 34 hộ dân sống tại các cơ sở nhà đất 33 Nguyễn Du, 34-36 Chu Mạnh Trinh trình cấp thẩm quyền phê duyệt.
Thu hồi tài sản nhà nước bị thất thoát
Kết luận của TTCP cũng xác định Vinafood 2 và Công ty Việt Hân Sài Gòn lợi dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 4 lô đất trên để vay vốn ngân hàng hàng nghìn tỷ đồng trái luật.
Theo đó, trong giai đoạn từ 2010 đến cuối năm 2015, Vinafood 2 không triển khai đầu tư dự án trên đất được giao như cam kết, chỉ sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BB971073 của các lô đất để vay 518 tỷ đồng từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) để bổ sung vốn kinh doanh thường xuyên cho 4 công ty thành viên, hạch toán phụ thuộc.
Sau đó, Công ty Việt Hân Sài Gòn mua lại 4 lô đất này. Kết quả kiểm tra của TTCP cũng chỉ rõ, Công ty Việt Hân Sài Gòn đã sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại 4 lô đất này lập dự án "khống" và lấy tên là “The Goldmark Preminum Tower” để thế chấp đảm bảo cho nhiều khoản vay vốn trực tiếp tại một số ngân hàng TMCP hoặc đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cùng một lúc cho các pháp nhân khác thực hiện dự án khác, không liên quan đến 4 cơ sở nhà đất này để vay vốn và giải ngân trái pháp luật hàng nghìn tỷ đồng.
Từ các sai phạm nghiêm trọng nói trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM trực tiếp chỉ đạo, giám sát các đơn vị có liên quan thực hiện xử lý sai phạm và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản nhà nước bị thất thoát.
Giao UBND TP.HCM chỉ đạo Sở Tài nguyên – Môi trường thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 và thu hồi đất tại 4 cơ sở nhà đất nêu trên.
TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng trong giai đoạn từ 2013 đến nay và các khoản vay liên quan tới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản trên đất tại 4 cơ sở nhà đất (33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh). Đồng thời xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân liên quan tới sai phạm.
