Lực lượng chức năng đã phát hiện, tiêu hủy hơn 48 tấn Soda công nghiệp (chuyên dùng để sản xuất xà phòng và chất tẩy rửa vệ sinh) tại một số doanh nghiệp để phục vụ cho sản xuất nước mắm. Đó là thông tin được đưa ra tại Hội nghị tổng kết công tác thanh tra năm 2019 của Thanh tra Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) diễn ra ngày 10/1 vừa qua.
 |
| 48 tấn chất tẩy rửa làm nước mắm |
Cụ thể, trong năm 2019, Thanh tra Bộ NN&PTNT và Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đã phát hiện một số vi phạm tại 4 công ty sản xuất nước mắm và nước mắm bán thành phẩm trên địa bàn tỉnh An Giang, Vĩnh Long và TP.HCM.
Theo Dân trí, tài liệu của Phòng Thanh tra chuyên ngành 1 – Thanh tra Bộ NN&PTNT, cơ quan chức năng phát hiện các công ty này đã vi phạm nghiêm trọng an toàn thực phẩm khi sử dụng dịch bột ngọt, nước dịch tôm, cá và soda công nghiệp (Na2CO3) để sản xuất và chế biến nước mắm.
Tại các cơ sở này, nước mắm được sản xuất bằng dịch bột ngọt của Công ty CP hữu hạn Vedan Việt Nam (dung dịch có tính axit, công bố dưới dạng phụ gia thực phẩm) hoặc dịch nước tôm, dịch bổi cá (nước đầu của việc ủ cá với muối).
Để khử axit trong dịch bột ngọt, các cơ sở này dùng soda công nghiệp Na2CO3 - chất chuyên dùng cho sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa vệ sinh.Dịch bột ngọt là phụ phẩm của quá trình sản xuất bột ngọt. Chúng được sản xuất ra ở công đoạn sau kết tinh Acid Glutamic. Qua 3 lần tách Acid Glutamich sẽ thu được sản phẩm dịch bột ngọt gồm thành phần chính là Monosodium Glutamte (khoảng 2%), muối NaCL (khoảng 8%), còn lại là nước. Dịch bột ngọt là chất có tính axit (pH từ 3-4) với giá thành rất rẻ, tính cả chi phí vận chuyển cũng chỉ có 500 đồng/lít.
Cụ thể, theo quy trình khử chua, doanh nghiệp đưa khoảng 17.000 lít hỗn hợp gồm 95% dịch bột ngọt, 5% dịch nước tôm và 120 kg NA2CO3 để trung hòa axit trong dịch bột ngọt. Đun hỗn hợp này bằng hơi nước trong thời gian 40-50 giờ, sau đó thu được dung dịch 800 lít nồng độ đạm đạt 25-35oN.
Dung dịch này sau đó được cho chạy qua xác cá ủ chượp - thành phần loại thải sau khi thu hoạch nước mắm truyền thống và cho ra các sản phẩm dịch nước mắm.
Dịch nước mắm này còn gọi là nước hoa cà và được bán với giá 7.000-9.000 đồng/lít cho cơ sở sản xuất nước mắm hoặc tiếp tục được cô đặc và cho thêm phụ gia chế biến (có mùi vị của nước mắm) để tạo thành các thành phẩm có độ đạm khác nhau.
Không những sử dụng hóa chất công nghệp, các cơ sở trên còn có điều kiện sản xuất rất kém như: Không có biện pháp che chắn côn trùng và động vật khác vào khu sản xuất và kho nguyên liệu, bảo quản; không thu gom rác thải; hệ thống cống thải ứ đọng; không trang bị trang phục lao động đảm bảo vệ sinh.
Thanh tra Bộ NN&PTNT đã ban hành 4 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính xử phạt số tiền 782 triệu đồng với 4 công ty vi phạm.
Theo báo Nông nghiệp, phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Tiến, Chánh thanh tra Bộ NN&PTNT, cơ quan quản lý nên sớm ban hành các quy chuẩn về nước mắm để lành mạnh hóa thị trường, bảo vệ các DN sản xuất nước mắm quy mô, đầu tư bài bản, nghiêm túc.
Những thông tin về nước mắm được làm từ chất tẩy rửa vệ sinh đã gây hoang mang lớn cho dư luận. Nhiều người cho rằng hành vi vi phạm trên có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của rất nhiều người dân nhưng đến thời điểm này cơ quan chức năng mới công bố là quá chậm.
Ngoài ra, việc doanh nghiệp vi phạm không bị công khai "bêu" tên cũng khiến người tiêu dùng có cái nhìn nghi ngại về các sản phẩm nước mắm, khiến các doanh nghiệp làm ăn chân chính có thể bị ảnh hưởng.
