Theo Bộ KH&ĐT, hiện tượng gói thầu chỉ có 1 nhà thầu tham gia làm tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu qua mạng mặc dù cao hơn đấu thầu truyền thống nhưng vẫn chưa đạt yêu cầu và dẫn đến nhiều nghi ngại rằng có hiện tượng lách luật, vi phạm quy định về cạnh tranh, công bằng.
Theo tìm hiểu của PV, nhiều gói thầu do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng huyện Thường Tín mời thầu lộ rõ sự bất thường khi chỉ có duy nhất một nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu và trúng thầu; nhiều gói thầu có tỉ lệ tiết kiệm thấp; ngoài ra, hiện tượng doanh nghiệp “quen mặt” tại địa phương liên tiếp trúng thầu khiến dư luận đặt nhiều dấu hỏi về sự minh bạch trong công tác sử dụng ngân sách nhà nước.
Theo khảo sát, chỉ tính từ tháng 12/2020 đến nay, tại huyện Thường Tín, TP. Hà Nội có tới 31 gói thầu tổ chức qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Thường Tín làm chủ đầu tư, nhưng các gói thầu này đều chỉ có duy nhất một nhà thầu tham dự và dễ dàng trúng thầu do không có đối thủ cạnh tranh nào khác.
Trong đó đáng chú ý, Công ty TNHH thương mại và xây dựng Trung Sơn và Công ty CP xây dựng và thương mại Đức Phát (đều có địa chỉ tại huyện Thường Tín, Hà Nội) được phê duyệt trúng nhiều gói thầu đều theo chung một kịch bản: “Một mình một ngựa” (độc lập hoặc liên danh) từ khi dự thầu rồi được phê duyệt trúng thầu mà không vấp phải bất cứ đối thủ cạnh tranh nào khác, trong khi mức tiết kiệm ngân sách tại các gói thầu này đều hạn hẹp.
Một số chuyên gia đấu thầu cho biết, có trường hợp đấu thầu qua mạng chỉ có 1 nhà thầu quan tâm, tham gia là do thực tế. Nhưng cũng có trường hợp những gói thầu này được “bài binh bố trận”, có sự thông đồng giữa chủ đầu tư, bên mời thầu với nhà thầu như: gài bẫy tiêu chí lựa chọn nhà thầu trong hồ sơ mời thầu, thông báo mời thầu qua mạng vào các ngày lễ, tết để giảm sự cạnh tranh…
Đơn cử như tháng 11/2021 tại gói thầu 01 toàn bộ phần xây dựng công trình và mua sắm, lắp đặt thiết bị, liên danh Công ty CP xây dựng và thương mại Đức Phát được phê duyệt trúng thầu với giá 7.223.840.000 đồng theo quyết định số 4931/QĐ-UBND ngày 13/12/2021 do ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký (giá gói thầu 7.249.546.000 đồng) - tiết kiệm vỏn vẹn 26 triệu đồng ở gói thầu có giá trị hơn 7,2 tỷ đồng.
Tháng 6/2021 tại gói thầu sô 05 toàn bộ phần xây dựng công trình + đảm bảo giao thông, liên danh Công ty CP xây dựng và thương mại Đức Phát được phê duyệt trúng thầu với giá 18.417.338.000 đồng (giá gói thầu 18.441.671.000 đồng) theo quyết định số 2544/QĐ-UBND ngày 6/7/2021 do ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký. Gói thầu trị giá hơn 18,4 tỷ đồng nhưng cũng chỉ giúp tiết kiệm ngân sách vỏn vẹn 24 triệu đồng.
Ngày 27/12/2021 ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho Công ty TNHH thương mại và xây dựng Trung Sơn trúng gói thầu số 04: Toàn bộ phần xây dựng công trình: Cải tạo, nâng cấp trường tiểu học Quất Động huyện Thường Tín, Hà Nội với giá trúng thầu 18,675 tỷ đồng - thời gian thực hiện 390 ngày.
Cũng trong tháng 12/2021, tại gói thầu số 5 toàn bộ phần xây dựng công trình đảm bảo ATGT, Liên danh Công ty TNHH thương mại và xây dựng Trung Sơn được phê duyệt trúng thầu với giá 38.324.778.000 đồng (giá gói thầu 38.517.859.000 đồng) theo quyết định số 5883/QĐ-UBND do ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký.
Trước đó, tháng 7/2021 tại gói thầu 01 toàn bộ phần xây dựng công trình và mua sắm, lắp đặt thiết bị, liên danh Công ty Trung Sơn cũng được phê duyệt trúng thầu với giá 11.915.309.000 đồng (giá gói thầu 11.954.383.000 đồng) theo quyết định số 3095/QĐ-UBND ngày 2/8/2021 do ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký. Tại gói thầu gần 12 tỷ đồng này, ngân sách nhà nước tiết kiệm được 39 triệu đồng.
Trước đó, Trung Sơn cũng là cái tên quen thuộc tại các gói thầu của UBND huyện Thường Tín. Trong đó, tại gói thầu số 06: Toàn bộ phần xây dựng công trình, nằm trong dự án trụ sở Đảng ủy - HĐND - UBND thị trấn Thường Tín, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội, cái tên Công Ty TNHH thương mại và xây dựng Trung Sơn cũng được xướng tên trong danh sách trúng thầu với giá 27.306.135.000 (giá gói thầu 28.759.334.000 đồng) theo quyết định số 3084/QĐ-UBND ngày 06/08/2019 do ông Kiều Xuân Huy, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký.
Ngày 6/08/2019, ông Kiều Xuân Huy - Chủ tịch UBND huyện Thường Tín ký quyết định số 3085/QĐ-UBND phê duyệt trúng gói thầu số 06: Toàn bộ phần xây dựng công trình, thuộc dự án Trường mầm non chất lượng cao Thường Tín, huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội cho Công ty TNHH thương mại và xây dựng Trung Sơn với giá 32.082.678.000 đồng.
Hay tại quyết định số 534/QĐ-UBND ngày 1/2/2019 Chủ tịch UBND huyện Thường Tín cũng kí phê duyệt cho Trung Sơn trúng gói thầu 03: Toàn bộ phần xây dựng công trình, thuộc dự án Cải tạo, nâng cấp đường liên xã Nhị Khê - Khánh Hà (đoạn cầu Vân - cầu Đen) với giá 20.243.550.000 đồng.
Ngoài ra, trong vai trò liên danh, nhà thầu Trung Sơn cũng từng được UBND huyện Thường Tín phê duyệt trúng gói thầu số 04: Toàn bộ phần xây dựng công trình nằm trong dự án Cải tạo, nâng cấp mặt đê sông Nhuệ các đoạn từ Tân Minh đến Hiền Giang, từ UBND xã Hiền Giang đến cầu Đen xã Khánh Hà, từ lối rẽ chùa Đậu đến cầu Đồng Quan, huyện Thường Tín với giá 50.948.456.000 đồng...
Loạt gói thầu chỉ có 1 nhà thầu tham dự và nghiễm nhiên trúng thầu, doanh nghiệp quen liên tiếp trúng thầu sát giá tại huyện Thường Tín khiến dư luận không khỏi đặt nhiều câu hỏi.