Có rất nhiều gia đình thường xuyên sử dụng nến thơm để đốt trong phòng khách và phòng ngủ, thường tạo hương thơm dễ chịu, giúp tinh thần và đầu óc thoải mái, thư giãn nhưng cũng cùng lúc đó nến thơm sẽ gây ra dị ứng, hay hen suyễn và nếu hít nhiều quá còn làm ảnh hưởng tới máu lưu thông lên não.
Một nghiên cứu của Trường Đại học Nam Carolina, Hoa Kỳ đã phát hiện ra rằng nến thơm khi cháy sẽ giải phóng ra những độc tố, chất ô nhiễm, tác động xấu lên sức khỏe con người. Nó tác động lên tất cả mọi người, từ trẻ đến già nhưng những người đã mắc phải các vấn đề sức khỏe mãn tính lại càng có nguy cơ cao hơn.
Nến được sử dụng phổ biến nhất là loại làm từ parafin - một sản phẩm phụ khá rẻ và chủ yếu có nguồn gốc từ quá trình tinh chế dầu mỏ. Theo Hiệp hội Nến quốc gia ở Mỹ, parafin là loại sáp nến được sử dụng nhiều nhất trên toàn thế giới. Tuy nhiên, một báo cáo gần đây cho biết các nhà bán lẻ lớn đang không hành động có trách nhiệm trong việc hạn chế các hóa chất độc hại và nhựa trong các sản phẩm được bán ra thị trường.
Tiến sĩ chuyên khoa phổi Sobia Farooq, Trợ lý Giáo sư lâm sàng tại Trường Y khoa Lerner cho biết không có kết luận chung nào cho thấy nến parafin có gây hại hay không cho sức khỏe của bạn. Tuy nhiên có một số nguy cơ liên quan khi xét đến các yếu tố như: loại và chất lượng nến, tần suất và thời gian đốt nến, không khí trong không gian đốt nến, tình trạng sức khỏe cơ thể.
Nến thơm khi cháy sẽ giải phóng ra những độc tố, chất ô nhiễm, tác động xấu lên sức khỏe con người. Ảnh minh họa |
Tiến sĩ Ariful Haque, bác sĩ tại Bệnh viện Yan'an trực thuộc Đại học Y khoa Côn Minh (Trung Quốc) cho biết khi đốt nến parafin sẽ giải phóng các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi hay còn được gọi là VOC - loại khí dễ bay hơi vào không khí ở nhiệt độ phòng.
Theo Hiệp hội Phổi của Mỹ, những hợp chất này thường được thải ra từ sơn, sản phẩm tẩy rửa, mỹ phẩm, chất làm mát không khí, khí thải xe hơi, các thiết bị đốt nhiên liệu như bếp gas… Một số VOC có hại khi tồn tại độc lập, trong khi những hợp chất khác có thể phản ứng với các loại khí để tạo thành các chất gây ô nhiễm trong không khí.
Một trong những hợp chất VOC thường thải ra từ nến là toluene – một chất lỏng bay hơi trong suốt, không màu, có mùi đặc trưng và thường có trong dầu thô. Toluene được một số cơ quan quản lý của Mỹ như: Cơ quan Bảo vệ môi trường, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) và Cơ quan Quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, xếp vào loại chất gây hại khi đạt đến một mức độ nhất định. Bác sĩ Haque cho biết loại chất này có thể ảnh hưởng tới thần kinh, gây tình trạng chóng mặt, đau đầu hoặc các tác động nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc kéo dài.
Bác sĩ Haque cũng cho biết benzen, một chất gây ung thư, cũng là một VOC khác được giải phóng từ nến parafin. Tiếp xúc lâu dài với hóa chất này có nguy cơ bị các vấn đề rối loạn về máu như bệnh bạch cầu. Khi hít phải, benzen cũng có thể gây kích ứng đường hô hấp. Nến parafin cũng thải ra hợp chất VOC là hydrocarbon thơm đa vòng, có chứa benzen và formaldehyde, một chất gây ung thư khác ở người.
Tiến sĩ Sarah Evans, Trợ lý Giáo sư y học môi trường và khoa học khí hậu tại Trường Y Icahn thuộc Đại học Mount Sinai cho biết nhiều nghiên cứu đã đánh giá lượng khí thải từ khiến chất lượng không khí giảm xuống và làm tăng nguy cơ hít phải các hóa chất đáng lo ngại.
Hiện nay, nến làm từ sáp đậu nành, sáp ong hoặc stearin (dầu dừa hoặc mỡ động vật) thường được coi là an toàn hơn. Tuy nhiên, Tiến sĩ Evans nhận định bất cứ thứ gì bị đốt cháy đều thải ra các hóa chất có hại. Do đó đốt nến cũng đang thải ra VOC vào không khí, nhất là loại sáp parafin.
Lời khuyên của Tiến sĩ Evans còn áp dụng cho việc đốt tinh dầu – loại sản phẩm mà nhiều người đánh giá là vô hại. Bà nói rằng: “Một số nghiên cứu cho thấy sự khuếch tán của tinh dầu gây ra các vấn đề về hô hấp và ảnh hưởng đến trí nhớ và khả năng ra quyết định. Một số loại tinh dầu có độc đối với trẻ em và vật nuôi. Cũng có thể khó xác minh độ tinh khiết của các sản phẩm tinh dầu có thể chứa hỗn hợp các hóa chất độc hại. Giống như nến, tinh dầu không được quản lý hoặc thử nghiệm để đảm bảo chúng không chứa chất gây ô nhiễm”.
Một số lưu ý khi sử dụng nến thơm đảm bảo an toàn sức khỏe
Các nhà khoa học cho biết nếu mọi người vẫn muốn tiếp tục sử dụng nến thì nên lưu ý một số vấn đề để giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn cho sức khỏe.
Nếu có thể, hãy chọn những cây nến được dán nhãn là 100% sáp đậu nành, sáp ong hoặc sáp stearin. Đảm bảo sợi lõi nến làm bằng cotton, gỗ hoặc sợi tổng hợp và không có lõi làm bằng kim loại bao gồm chì hoặc kẽm. Nếu cần thiết phải sử dụng nến thơm thì hãy tìm loại nến có tinh dầu hoặc nến có nhãn không chứa phthalate, tránh sử dụng nến nhuộm màu. Sau khi sử dụng xong hoặc khi chưa sử nên đóng gói, cất kín.
Bên cạnh đó, người dùng cũng được khuyến nghị xem trang web của nhà sản xuất hoặc liên hệ với công ty để tìm hiểu thêm về thành phần. Tuy nhiên, một số thành phần, chẳng hạn như hương thơm, được coi là bí mật thương mại, vì vậy các nhà sản xuất có thể không tiết lộ từng loại hóa chất. Do đó, nên chọn mua các sản phẩm minh bạch trong thành phần trước khi mua và sử dụng.
Đốt nến ở nơi thông gió tốt để giảm ô nhiễm không khí trong nhà từ VOC và khói. Giữ cho khu vực được thông gió sau khi thổi nến. Phòng để đốt nên cũng nên rộng rãi, nên sử dụng phòng khách hơn là phòng tắm.
Tránh những loại nến chất lượng thấp, thường là loại nến có giá rẻ vì có thể sử dụng sáp hoặc hương liệu thông thường. Khi đốt nến thơm, hãy đốt với một lượng nhỏ để tránh gây đau đầu hoặc kích ứng hệ hô hấp hoặc mắt. Không đốt nến xung quanh trẻ em, người đang mang thai hoặc người mắc bệnh về đường hô hấp.
Theo VietQ