Tin tức về việc Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang vừa ký văn bản gửi Bộ Quốc phòng, Bộ Công an xin ý kiến thẩm định thực hiện dự án sân golf quốc tế thuận thành tại xã Đình Tổ, huyện Thuận Thành đang được dư luận quan tâm.

Xung quanh câu chuyện phát triển kinh tế, các dự án sân gofl còn gây mối lo lắng cho người dân bởi đã có nhiều chuyên gia lên tiếng cảnh báo về những hệ lụy mà các dự án sân golf đem lại.

Cụ thể, theo tìm hiểu, dự án sân golf Quốc tế Thuận Thành có quy mô 27 lỗ, hiện trạng sử dụng đất chủ yếu là đất bãi bồi ven sông tạm trồng cây hoa mầu, mặt nước. Hiện không có đất lúa, đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, không thuộc đất quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, khu đô thị.

Khu vực dự án nằm ngoài bãi sông Đuống, không có hộ dân sinh sống, hiện chưa có hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật. Khu vực dự án không có các công trình văn hóa, di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, đảm bảo quốc phòng an ninh.

Trong khi đó, theo các chuyên gia, đối với các dự án sân golf, điều đáng lưu ý nhất là ảnh hưởng từ các hóa chất đến nguồn nước, đến môi trường.

Tạp chí Môi trường và đô thị trích dẫn một vài “báo động đỏ” do ngành Tài nguyên và Môi trường phát đi trong Báo cáo Môi trường quốc gia năm 2010 cho biết: “Một sân golf 18 lỗ sử dụng khoảng 1,5 tấn hóa chất (cao gấp 3 lần so với cùng diện tích đất nông nghiệp).

Trong đó, có các chất như axit silic, oxit nhôm và ô xít sắt (tác nhân gây ung thư), Acrylamide là chất cực độc với sinh vật và con người – đương nhiên, tất cả các hóa chất này có thể ngấm xuống đất, vào nước ngầm…”.

Báo Thanh Niên trong bài viết về hiểm họa từ sân golf dẫn lời PGS-TS Lê Anh Tuấn - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu (ĐH Cần Thơ) cho biết: Các nhà khoa học của Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) cho biết trên mỗi héc ta sân golf phải sử dụng trung bình một lượng hóa chất gấp 3 - 5 lần số hóa chất cho một khu đất canh tác nông nghiệp tương tự.

Các độc chất này là nguy cơ cao gây ung thư. Ở một số quốc gia vùng Đông Nam Á, người ta ước tính mỗi sân golf tiêu thụ khoảng 1,5 tấn hóa chất mỗi năm. Số hóa chất này bị nước tưới, nước mưa… hòa tan cuốn xuống các ao hồ, sông suối và thẩm thấu vào nước ngầm, tiếp tục trở thành nguồn ô nhiễm nước nghiêm trọng cho khu vực.

Không chỉ ô nhiễm nguồn nước, một số sân golf còn trừ sâu bằng máy phun đã phát tán 90% độc chất vào không khí.

“Các báo cáo này được làm khá lâu nhưng vẫn còn nguyên giá trị, bởi bây giờ người ta có thể thay đổi các loại phân, thuốc nhưng để chăm sóc được sân golf xanh tốt vẫn cần một lượng hóa chất rất lớn và chắc chắn sẽ thải ra môi trường một lượng độc chất rất cao”, TS Tuấn nhận định.

Còn tại VN, theo tính toán của TS Nguyễn Bách Phúc (Chủ tịch Hội Tư vấn khoa học công nghệ và quản lý TP.HCM - HASCON) và TS sinh học Nguyễn Đăng Diệp (Phó giám đốc Trung tâm công nghệ sinh học nông nghiệp) về trường hợp sân golf Tân Sơn Nhất, chỉ tính các loại phân hóa học dùng để chăm sóc cỏ, mỗi năm mặt đất sân golf này “ngốn” tới 189,468 tấn.

Bên cạnh đó là khoảng 8,88 tấn hóa chất dùng để bảo vệ cỏ (chất sát trùng, thuốc trừ sâu…). "Cỏ sân golf là một loại cỏ rất đặc trưng, giống như “tiểu thư” vậy.

"Nó chịu khô không được, dư nước cũng không xong mà sâu bọ lại rất thích ăn nên người ta phải tưới nước liên tục kèm với phân bón, thuốc trừ sâu. Lượng nước phải tưới liên tục và rất lớn. Cụ thể như một sân golf 18 lỗ ở Malaysia tiêu thụ 5.000 m3 nước mỗi ngày, lượng nước này đủ cho ít nhất 20.000 hộ gia đình sử dụng", TS Tuấn nói. Đáng lo ngại là tình trạng phát triển sân golf kế bên các dòng sông đang diễn ra ở nhiều nơi...

Dân hạ nguồn lo ngay ngáy

Theo khảo sát của PV, sông Đuống chảy qua khu vực Hà Nội sau đó qua huyện Thuận Thành, qua huyện Quế Võ (Bắc Ninh) rồi đổ về tỉnh Hải Dương hợp với sông Thái Bình ở phía lục đầu.

Ở ven sông Đuống có những cánh đồng phù sa màu mỡ, nơi nông nghiệp rất phát triển. Ngoài phục vụ việc tưới tiêu, hiện nay sông Đuống còn là nguồn trực tiếp của rất nhiều nhà máy nước sạch sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh nhất là khu vực huyện Quế Võ, có thể kể ra như nhà máy nước mặt quy mô lớn ở địa bàn xã Bồng Lai (Quế Võ).

Từ khi biết được thông tin về việc Dự án sân golf quốc tế Thuận Thành người dân Bắc Ninh vừa mừng vừa lo. Mừng là bởi họ kỳ vọng với việc dự án sân golf sẽ đưa kinh tế địa phương phát triển, cải tiện đời sống nhân dân.

Thế nhưng mối lo nhiều hơn bởi những cảnh báo của các chuyên gia về môi trường. "Rồi đây ai sẽ đảm bảo những hóa chất kia sẽ không thấm theo mưa chảy thẳng ra sông? Từ đây những hoa màu lấy nước sông Đuống tưới tiêu có bị ảnh hưởng? Những nhà máy nước sạch sử dụng nguồn nước sông Đuống sản xuất có đảm bảo hay không?", nhiều người dân lo ngại.

Theo tạp chí Môi trường đô thị, trong suốt bản đề xuất dự án đầu tư được tư vấn bởi Công ty Cổ phần PLE Việt Nam, nhà đầu tư không hề nhắc đến việc các lượng hóa chất sử dụng trong quá trình vận hành sân golf sẽ ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nước sông Đuống như thế nào?

Thay vào đó, Liên danh dự án khẳng định, “với đặc thù là lấy hoạt động thể thao, giải trí làm trọng tâm, đa phần diện tích khu vực dự án là đất nông nghiệp được chuyển đổi xây dựng nên tác động ảnh hướng xấu đến môi trường là không đáng kể.

Nội dung chính của dự án là xây dựng sân golf – nơi sẽ có rất nhiều xây xanh và thảm cỏ che phủ bề mặt sẽ góp phần chủ động và tích cực vào việc làm trong sạch không khí và môi trường khí hậu".

Ngoài ra, Liên danh khẳng định “chất lượng của sân golf phụ thuộc nhiều vào chất lượng cỏ được trồng trên mặt sân, chăm sóc cỏ sân golf không thể thiếu việc sử dụng các sản phẩm thuốc bảo vệ thực vật.

Một phần thuốc sẽ được cây trồng hấp thụ, phần còn lại sẽ ngấm xuống đất và nước ngầm, một phần rất nhỏ sẽ bay hơi, để hạn chế những ảnh hưởng xấu đến môi trường, dự án chỉ sử dụng những loại thuốc được cho phép trong danh mục quy định…”.

Bà Bùi Thị An chuyên gia môi trường cho rằng địa phương cần làm rõ mức độ cần thiết phải xây dựng sân golf, đặt lên bàn cân giữa kinh tế và môi trường có đáng để đánh đổi hay không? "Phải đảm bảo mục tiêu của Chính phủ là không đổi kinh tế lấy môi trường”.

Ý đồ thực sự là gì?

Dự án Sân Gofl quốc tế Thuận Thành do liên danh Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển bất động sản HUDLand và Công ty Cổ phần tư vấn và thương mại Thăng Long làm chủ đầu tư.

Đáng chú ý, cả 2 doanh nghiệp này đều là không phải là những cái tên nổi bật trên thị trường bất động sản và cũng chưa có những dự án bất động sản quy mô lớn nào được dư luận thực sự quan tâm.

Theo tìm hiểu, CTCP đầu tư và phát triển bất động sản Hudland thành lập ngày 10/8/2007, do 3 cổ đông sáng lập gồm Tổng Công ty Đầu tư Phát triển nhà và Đô thị (HUD) thuộc Bộ Xây dựng, CTCP Đầu tư Xây dựng Thành Nam và Công ty Nikko Việt Nam.Hiện tại, vốn điều lệ của Hudland đạt 200 tỷ đồng. Trong đó, HUD là đại diện chủ sở hữu nhà nước, nắm giữ 51% cổ phần.

Hudland là chủ đầu tư của nhiều dự án như Khu đô thị mới đường Lê Thái Tổ (Thành phố Bắc Ninh); dự án Khu đô thị mới Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội); dự án BT08 và LK27 tại Khu đô thị mới Vân Canh (Hoài Đức - Hà Nội).

Về tình hình sản xuất kinh doanh, tính đến cuối năm 2019, tổng tài sản của Hudland giảm gần 10% so với đầu năm, ghi nhận 729 tỷ đồng. Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền tăng mạnh 192% so với đầu năm, ghi nhận 223,8 tỷ đồng.

Thành viên còn lại trong liên doanh chủ đầu tư dự án sân golf quốc tế Thuận Thành là CTCP tư vấn và thương mại Thăng Long. Công ty được thành lập vào tháng 11/2006, hoạt động chính trong lĩnh vực bán buôn ô tô, các động cơ khác.

Trụ sở của công ty đặt tại tầng 5, tòa nhà số 57 Vũ Trọng Phụng (Thanh Xuân, Hà Nội) do ông Vũ Đình Sâm làm đại diện pháp luật.

Theo Nhadautu, CTCP tư vấn và thương mại Thăng Long có số vốn điều lệ ban đầu là 100 tỷ, gồm các cổ đông sáng lập là ông Bùi Văn Thiềng (10%), ông Trần Đức Thọ (10%), ông Vũ Đình Sâm (15%), ông Nguyễn Duy Dũng (45%) và bà Hoàng Hồng Hạnh (20%).

Đến tháng 8/2017, ông Bùi Văn Thiềng giảm vốn góp về mức 1%, vừa hay tỷ lệ cổ phần mất đi lại đúng bằng con số tăng thêm trong sở hữu của ông Trần Đức Thọ. Số vốn điều lệ của Thăng Long vẫn giữ nguyên mức 100 tỷ cho đến thời điểm hiện tại.