Vài năm trở lại đây, quảng cáo bán mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên thương mại điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến... ngày càng phổ biến. Do điều kiện kinh doanh không quá khắt khe nên nhiều cá nhân, tổ chức bán cả sản phẩm kém chất lượng, thậm chí quảng cáo như thuốc chữa bệnh. Không phủ nhận, bên cạnh việc kết nối giữa người mua và người bán nhanh chóng thì thời gian qua cũng xảy ra nhiều hành vi gian lận, bán hàng giả, hàng kém chất lượng gây không ít thiệt hại cho người tiêu dùng thông qua hình thức mua bán này.
Vừa qua, Tòa soạn Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn) nhận được thông tin phản ánh của độc giả về việc Shop Mẹ Xôi (địa chỉ online https://www.facebook.com/StoreNamMinh), có dấu hiệu vi phạm pháp luật khi quảng cáo nhiều sản phẩm sai công dụng.
Để làm rõ, PV đã trực tiếp xác minh tại địa chỉ nêu trên thì nhận thấy đơn vị kinh doanh đăng bán nhiều sản phẩm quảng cáo trái quy định pháp luật. Những sản phẩm này được đăng tải hình ảnh bắt mắt kèm nội dung quảng cáo như trị mụn, sạch nám, diệt khuẩn, điều trị viêm lợi...
Đầu tiên là sản phẩm có tên “Viên ngậm huỷ nám - trắng da”, đang được quảng cáo có nhiều công dụng như làm da căng bóng, sạch nám sạm, tàn nhang... Theo bài quảng cáo, viên ngậm hủy nám "là sản phẩm nội địa Hàn Quốc, có thành phần hủy nám cực mạnh với collagen peptide siêu vi giúp thẩm thấu và hấp thu nhanh gấp 100 lần collagen thông thường". Đẩy mạnh quá trình ngăn ngừa da lão hoá, đem lại làn da căng trẻ, bóng sáng...
Do đó, sản phẩm này được “nổ” là “nám chân sâu, nám mảng, chân đinh hay tàn nhang có cứng đầu cỡ nào đi nữa cũng bỏ chạy”. Hiện sản phẩm này đang được bán với giá hơn 1 triệu đồng/1 hộp, 120 viên.
Bên cạnh số đông người dùng vì tin vào những quảng cáo nêu trên cũng có không ít khách hàng hoang mang, lo lắng rằng “Viên ngậm hủy nám” có nguồn gốc thế nào, chất lượng có như quảng cáo hay chỉ là chiêu trò thổi phồng công dụng nhằm lừa dối những người nhẹ dạ cả tin? Bởi thực tế, nếu sản phẩm trên là thuốc thì phải theo kê đơn của bác sỹ, không tùy tiện sử dụng.
Tiếp theo là sản phẩm mỹ phẩm “DB DENTAL CARE”, cũng được Shop Mẹ Xôi tung hô như “thần dược” khi điều trị được các vấn đề răng miệng. Theo quảng cáo, sản phẩm này được chiết xuất hoàn toàn 100% thành phần từ thiên nhiên đảm bảo chăm sóc tuyệt đối sức khoẻ răng miệng cho các đối tượng từ trẻ nhỏ tới người lớn tuổi. Tinh dầu răng miệng có công dụng trị dứt điểm viêm lợi, tụt lợi, nhiệt miệng, ê buốt và chảy máu chân răng đồng thời làm trắng răng, sạch mảng bám và giữ cho hơi thở thơm mát cả ngày, trị sạch hôi miệng, gây kém tự tin trong giao tiếp.
Để thông tin được rõ hơn, PV đã đặt mua tinh dầu răng miệng tại địa chỉ nêu trên, khi nhận hàng thì nhận thấy sản phẩm này chỉ là mỹ phẩm, không điều trị bệnh răng miệng như quảng cáo.
Ngoài ra, theo tìm hiểu, tại Page Shop Mẹ Xôi nhiều sản phẩm khác cũng đang quảng cáo sai công dụng như thuốc chữa bệnh.
Theo quy định, những từ như "trị", "điều trị"… không được chấp nhận trong việc công bố tính năng cũng như đặt tên cho sản phẩm mỹ phẩm. Luật Quảng cáo năm 2012 quy định cấm đối với hành vi quảng cáo không đúng hoặc gây nhầm lẫn về công dụng sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã đăng kí hoặc đã được công bố.
Nghị định số 181/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quảng cáo nêu rõ: Mỹ phẩm được cấp công bố trong nước được quy định rõ ràng về công dụng, không được gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng là thuốc chữa bệnh qua việc sử dụng các công dụng 'điều trị' để quảng cáo.
Việc sử dụng câu từ để quảng cáo các tính năng của sản phẩm mỹ phẩm phải đáp ứng Hướng dẫn của ASEAN về công bố tính năng của sản phẩm mỹ phẩm. Theo đó, các sản phẩm chăm sóc da không được sử dụng những từ như xóa sẹo, trị mụn, trị nám, trị sắc tố.... Các từ mang ý nghĩa chữa cho khỏi như "trị", "điều trị", "chữa trị" không được chấp nhận trong quảng cáo mỹ phẩm.
Tại Khoản 4, Điều 51, Nghị định 38/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo quy định phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo mỹ phẩm có tác dụng như thuốc gây hiểu nhầm sản phẩm đó là thuốc.
Thương mại điện tử là hình thức kinh doanh mới mẻ nhưng đã phát triển một cách ồ ạt nhờ sự tiện lợi của nó, giúp kết nối giữa người mua và người bán nhanh chóng. Với quy mô rộng lớn, chính sách bán hàng ấn tượng, nhiều chương trình giảm giá, chăm sóc khách hàng, đầu tư xây dựng hình ảnh thương hiệu với độ phủ cao, quả thật kênh thương mại điện tử là nơi lý tưởng để kinh doanh của các doanh nghiệp hay cửa hàng nhỏ lẻ. Thế nhưng để kinh doanh đúng theo quy định của pháp luật thì không phải cá nhân, tổ chức nào cũng chấp hành.
Thông qua nội dung nêu trên, người tiêu dùng cần cẩn trọng tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng sản phẩm đang quảng cáo “nổ” công dụng nhằm mục đích lừa dối người dùng.