Bí quyết để có một cuộc sống lâu dài, hạnh phúc và thành công là gì? Đó dường như là câu hỏi mà chúng ta vẫn thường xuyên tự hỏi mình. Đó cũng là điều mà Giám đốc điều hành Amazon - Jeff Bezos, người giàu nhất thế giới trăn trở. Ông từng chia sẻ về chủ đề này nhiều lần.
“Khi bạn 80 tuổi, trong một khoảnh khắc tĩnh lặng tự nhìn lại câu chuyện cuộc đời mình, điều cô đọng và ý nghĩa nhất sẽ là chuỗi những lựa chọn mà bạn đã thực hiện”, Bezos nói trong bài phát biểu khai giảng năm 2010 tại Đại học Princeton.
Mục đích của bài phát biểu mang tên “We Are What We Choose” nhằm nhấn mạnh sự khác biệt giữa quà tặng và sự lựa chọn: “Sự khôn ngoan là một món quà, lòng tốt là sự lựa chọn. Quà tặng thật dễ dàng. Lựa chọn thì thường khó khăn. Bạn có thể tự dụ dỗ mình bằng những món quà nếu bạn không cẩn thận. Và nếu bạn làm vậy, nó có thể sẽ gây hại cho sự lựa chọn của bạn”.
Nói cách khác, bất kể bạn thành công đến đâu, điều bạn sẽ quan tâm nhất trong nhận thức muộn màng không phải là số 0 trong tài khoản ngân hàng, mà là những lựa chọn bạn đã thực hiện để đạt được vị trí của mình.
Nhưng nếu không nhận thức được điều này sớm, làm sao chúng ta có thể biết liệu chúng ta có đang đi trên con đường mà mình sẽ tự hào khi nhìn lại cuộc đời sau 10, 20 hoặc 30 năm nữa?
Cuộc đấu tranh liên tục để đưa ra lựa chọn
Trong bài nói chuyện của mình, Bezos đã kể lại khoảng thời gian mà ông lần đầu tiên nảy ra ý tưởng bắt đầu kinh doanh cửa hàng sách trực tuyến (sau này chính là Amazon).
Vào thời điểm đó, ông biết rằng việc tiếp tục với ý tưởng này sẽ là một bước đi rất mạo hiểm. Bezos thậm chí còn hỏi sếp của mình, người mà ông nói là “xuất sắc” và “rất ngưỡng mộ”, để xin lời khuyên. “Sếp đã dẫn tôi đi dạo quanh công viên Central, lắng nghe chăm chú ý tưởng của tôi và cuối cùng nói với tôi rằng: “Đó có vẻ là một ý tưởng tốt, nhưng có lẽ nó tốt hơn với ai đó chưa có một công việc tuyệt vời”, Bezos kể lại.
“Đó thực sự là lựa chọn khó khăn, nhưng cuối cùng, tôi quyết định phải thử sức. Tôi không nghĩ rằng mình sẽ hối hận khi cố gắng và thất bại. Tôi chỉ tin rằng mình sẽ luôn bị ám ảnh bởi quyết định không làm gì cả”, Bezos nói. “Sau nhiều lần cân nhắc, tôi đã chọn con đường ít an toàn hơn để theo đuổi đam mê của mình và tôi tự hào về sự lựa chọn đó”.
Sự lựa chọn ‘hoàn hảo’ không tồn tại
Sự thật trong cuộc sống là tất cả chúng ta ai rồi cũng sẽ đưa ra những lựa chọn mà cuối cùng chúng ta sẽ hối tiếc. Đó được gọi là thất bại, và thất bại có thể là một điều tốt vì nó dạy chúng ta cách trở nên tốt hơn. Nhưng khi chúng ta trưởng thành hơn, mục tiêu của chúng ta là giảm thiểu số lần thất bại dẫn đến hối tiếc.
Để xây dựng một câu chuyện hay, Bezos đưa ra 12 câu hỏi và kêu gọi mọi người suy nghĩ sâu sắc về chúng:
1. Bạn sẽ sử dụng quà tặng của mình như thế nào?
2. Bạn sẽ lựa chọn gì?
3. Sự trì trệ sẽ là người dẫn đường cho bạn, hay bạn sẽ theo đuổi đam mê của mình?
4. Bạn sẽ làm theo những giáo điều hay bạn sẽ là chính mình?
5. Bạn sẽ chọn một cuộc sống an nhàn hay một cuộc sống nhiều thử thách và phiêu lưu?
6. Bạn sẽ héo mòn trước những lời chỉ trích hay bạn sẽ tuân theo niềm tin của mình?
7. Bạn sẽ lươn lẹo khi bạn sai hay bạn sẽ xin lỗi?
8. Bạn sẽ khép kín trái tim để tránh sự từ chối hay bạn sẽ hành động khi yêu?
9. Bạn sẽ sống một cuộc đời an toàn hay bạn sẽ hơi phiêu lưu một chút
10. Khi khó khăn bạn sẽ bỏ cuộc hay sẽ không ngừng tiến về phía trước?
11. Bạn sẽ là một người hoài nghi hay bạn sẽ là một người luôn xây dựng?
12 Bạn sẽ khôn ngoan trước sự thiệt hại của kẻ khác hay bạn sẽ tử tế?
Bezos cho biết, mặc dù những câu hỏi này không cung cấp một công thức hoàn hảo cho hạnh phúc, nhưng chúng có thể hướng dẫn đưa ra những lựa chọn cuối cùng giúp chúng ta sống một cuộc sống mà chúng ta tự hào.
Không phải ai trong chúng ta cũng sẽ đạt đến đỉnh cao thành công như Bezos, một tỷ phú tự thân và là người giàu nhất thế giới. Nhưng không có lý do gì chúng ta không thể - hoặc không nên - thử thách bản thân để xây dựng một câu chuyện đáng để kể.
