Cách đây không lâu, ông Nguyễn Xuân Phú (Shark Phú) – Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Sunhouse tiết lộ câu chuyện bán công ty cho Electrolux (Thụy Điển) với mức định giá 250 triệu USD.
Đó là thời điểm cuối năm 2017, thương vụ M&A cơ bản đã thỏa thuận xong, nhưng đơn vị tư vấn Due Deligence (thẩm định) lại thực hiện chậm. Ông Phú nói rằng phía Electrolux quên gửi thư gia hạn, đây là cái cớ để phía Sunhouse hủy bỏ thỏa thuận.
"Đâu đó có thể là may mắn, hoặc là một kiểu tâm linh", ông Phú ngẫm lại.
Sunhouse là khoản đầu tư được ông Phú thực hiện vào những năm 2000, ban đầu có tên Công ty TNHH Phú Thắng. Năm 2004, Phú Thắng liên doanh với Sunhouse Hàn Quốc xây dựng nhà máy liên doanh sản xuất đồ gia dụng. Năm 2010, công ty chính thức lấy tên Tập đoàn Sunhouse. Sunhouse hiện sở hữu 8 cụm nhà máy, 2.500 nhân công, và đạt mức tăng trưởng bình quân 25 – 30% mỗi năm.
Ông Phú có cái lý của mình khi cho rằng việc không bán Sunhouse năm 2017 có thể được xem là may mắn. Doanh thu của công ty này tăng trưởng hơn 40% năm 2018 và 41% năm 2019.
Lợi nhuận ròng năm 2018 đạt 69 tỷ đồng tăng hơn hai lần trong năm sau đó, lên 146 tỷ đồng. Điều này cũng khiến cho vốn chủ sở hữu của Sunhouse liên tục tăng, đạt 869 tỷ đồng cuối năm 2019, trên vốn điều lệ 500 tỷ đồng.
Một điểm đáng chú ý là tỷ suất lợi nhuận gộp của Sunhouse được cải thiện theo thời gian, từ 13,2% năm 2017 tăng lên 16% vào năm 2019.
Tuy nhiên mức này vẫn là thấp nếu so với các doanh nghiệp trong ngành sản xuất hàng gia dụng tại Việt Nam. Kangaroo, nhà sản xuất máy lọc nước có biên lãi gộp gần 41% năm 2019. Megram sản xuất thiết bị nhà bếp Elmich ở mức 37%.
Đôi dòng về Kangaroo, ngoài việc nổi tiếng với các sản phẩm máy lọc nước, công ty này cũng bán nhiều sản phẩm điện gia dụng giống như Sunhouse. Doanh thu của Kangaroo và Sunhouse là khá tương đồng trong giai đoạn 2018 trở về trước, nhưng sự bứt phá của Sunhouse năm ngoái giúp công ty này bỏ xa đối thủ.
Năm 2020, Kangaroo đặt mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ với doanh thu 3.200 tỷ đồng, tăng 135%; lợi nhuận ròng 231 tỷ đồng, tăng 191%.
Tuy nhiên 9 tháng đầu năm, doanh thu của Kangaroo chỉ tăng 3% so với cùng kỳ, lợi nhuận ròng tăng 55%, đạt 115 tỷ đồng. Điều này cho thấy có thể những khó khăn năm đại dịch ảnh hưởng đáng kể đến kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp ngành điện máy.
Quay trở lại với Tập đoàn Sunhouse, hệ sinh thái công ty này còn sở hữu một doanh nghiệp tương đối nổi tiếng trong lĩnh vực thực phẩm, Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Hoàng Mai (Richy).
Hoàng Mai cũng là cái tên lâu năm trên thị trường, một trong những đơn vị tiên phong nhập bánh kẹo ngoại phân phối tại Việt Nam. Công ty sau đó đẩy mạnh hoạt động sản xuất xây dựng các nhà máy tại KCN Phùng (Hà Nội), nhà máy tại Tây Ninh. Sản phẩm bánh kẹo mà đặc biệt là bánh gạo Richy của công ty hiện bán nội địa và xuất khẩu tại hơn 30 quốc gia.
Năm 2019, Hoàng Mai đem về doanh thu gần 2.200 tỷ đồng, nhưng với biên lãi gộp mỏng chỉ 1%, công ty lãi ròng vỏn vẹn 6 tỷ đồng. Nhà máy Richy Miền Bắc thu về 184 tỷ đồng, nhà máy Miền Nam doanh thu 335 tỷ đồng.
Trên thực tế, lợi nhuận của các nhà máy của Hoàng Mai không đều không đáng kể.