Thông tin này được ghi nhận tại buổi tọa đàm trực tuyến “Xung đột Nga – Ukraine và tác động tiềm tàng tới ngành gỗ Việt Nam” do Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam phối hợp cùng các hiệp hội, hội gỗ địa phương và Tổ chức Forest Trends tổ chức ngày 9/3.
Ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam - đánh giá, ngành gỗ của Việt Nam có độ mở cực lớn, kể cả đầu gỗ nguyên liệu nhập khẩu và đầu thị trường xuất khẩu. Mỗi năm Việt Nam nhập khẩu 5-6 triệu m3 gỗ quy tròn từ nhiều nước trên thế giới, với khoảng gần 2/3 lượng nhập khẩu là từ Mỹ và các nước EU. Phần lớn lượng nhập khẩu từ Mỹ và EU được đưa vào chế biến phục vụ xuất khẩu.
Cơ hội mở ra cho gỗ keo trong nước khi nguồn cung ảnh hưởng xung đột Nga - Ukraina
Nga là nguồn cung gỗ nguyên liệu khổng lồ trong thế giới, với các nước EU và đặc biệt là Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chính của nguồn cung này. Xung đột Nga - Ukraina với các biện pháp trừng phạt của các nước phương tây, bao gồm hạn chế các thanh toán xuyên biên giới, và sự tẩy chay của các công ty, bao gồm các hãng vận tải biển, có thể sẽ làm cho nguồn cung gỗ từ Nga bị co hẹp, thậm chí mất hẳn trong tương lai. Nếu điều này xảy ra, tác động tới nguồn cung gỗ nguyên liệu trên thế giới là vô cùng lớn.
Trong khi đó, theo đánh giá của các chuyên gia, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải cạnh trạnh khốc liệt với các doanh nghiệp các nước khác về nguồn gỗ nguyên liệu nhập khẩu, đặc biệt ở các thị trường cung gỗ nguyên liệu quan trọng cho Việt Nam là EU và Hoa Kỳ.
Nguồn cung từ Nga thiếu hụt có thể làm hình thành các nhu cầu mới đối với các loại gỗ thay thế cho các loài trước đó được nhập từ Nga. Nguồn gỗ keo rừng trồng của Việt Nam có thể trở thành một trong những nguồn gỗ thay thế.
Ông Vũ Hải Bằng - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Woodsland - đánh giá, trong khoảng 2 năm vừa qua, gỗ từ EU đã tăng 50% nên đây cũng là sức ép rất lớn với các doanh nghiệp về giá thành và buộc khách hàng cũng phải tìm giải pháp. Việc các nhà sản xuất nội thất ở EU cũng thiếu nguồn nguyên liệu từ Nga cũng là cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu đồ nội thất. Với một số chi tiết sản phẩm, doanh nghiệp đã bàn với đối tác là thay thế gỗ khác, ví dụ, thay gỗ sồi bằng gỗ keo. Trong khi đó, Việt Nam có lợi thế là có lượng gỗ từ rừng trồng đang cung ứng khá tốt với sản lượng lớn. Trong tình hình bất ổn như hiện nay, việc duy trì, bảo vệ và phát triển nguồn cung gỗ nội địa cả về lượng và chất sẽ là chỗ dựa tốt cho các doanh nghiệp chế biến gỗ Việt Nam.
Nhằm giảm thiểu các bất ổn trong luồng cung gỗ nhập khẩu trong tương lai, ông Tô Xuân Phúc - Chuyên gia Tổ chức Forest Trends - cho rằng, việc chủ động về nguồn nguyên liệu trong nước đóng vai trò quan trọng. Để làm được điều này đòi hỏi nỗ lực chung của Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và các hộ trồng rừng. Chính phủ có thể đưa ra các cơ chế chính sách nhằm khuyến khích việc trồng rừng gỗ lớn. Ngoài ra, Việt Nam cần có chiến lược phát triển nguồn gỗ nguyên liệu rừng trồng. Chiến lược bao gồm việc đa dạng hóa các loài gỗ rừng trồng trong tương lai nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng về các loài sử dụng trong chế biến.
