Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành vừa có văn bản giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Tư pháp, Thanh tra Chính phủ, các cơ quan liên quan và UBND TP Hà Nội nghiên cứu, xem xét, có ý kiến rõ về việc ký kết hợp đồng BT (Xây dựng – chuyển giao) đối với dự án khu đô thị Nam đường vành đai 3 (tên thương mại là dự án The Manor Central Park) đã thực hiện đúng quy định của pháp luật tại thời điểm ký hợp đồng chưa?
Đồng thời, có ý kiến tham mưu, đề xuất cụ thể về kiến nghị của Công ty CP Bitexco theo đúng quy định pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Trước đó, trong kiến nghị gửi tới Thủ tướng, Bitexco cho rằng việc TP Hà Nội chưa hoàn thành việc giao đất giai đoạn 2 cho nhà đầu tư là chưa hoàn thành nghĩa vụ và trách nhiệm như hợp đồng BT đã ký kết... Do đó, Bitexco đề nghị Thủ tướng xem xét, tổ chức cuộc họp gồm các bên liên quan, nhằm tháo gỡ vướng mắc để nhà đầu tư sớm hoàn thiện dự án.
Liên quan đến vấn đề này, được biết năm 2014, TP Hà Nội và Bitexco đã ký hợp đồng BT số 02, năm 2018 ký phụ lục hợp đồng số 06 về việc thực hiện dự án đường giao thông bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An theo hợp đồng BT. Theo đó, nhà đầu tư được thu hồi vốn và lợi nhuận tại dự án The Manor Central Park với tổng quỹ đất đối ứng là 20,8ha trên tổng diện tích khu đất dự án là 65,8ha.
Việc giao đất cho Bitexco sẽ được thực hiện theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 giao 14,2ha, giai đoạn 2 giao 6,6ha. Quỹ đất này theo quy hoạch sẽ được Bitexco xây dựng nhà thấp tầng và chung cư thương mại để bán. Nhưng đến nay, Bitexco cho biết, Hà Nội chưa thực hiện việc giao 6,6ha quỹ đất đối ứng giai đoạn 2 cho Bitexco, vì cho rằng quỹ đất 14,2ha giao cho nhà đầu tư xây dựng nhà thấp tầng để bán đã vượt giá trị công trình BT (giá trị dự án BT là hơn 1.550 tỷ đồng).
Liên quan đến dự án, theo tìm hiểu dự án được phê duyệt từ năm 2011 nhưng đến tháng 5/2014 mới khởi công xây dựng. Theo đó, hợp đồng dự án kết thúc vào tháng 4/2017 (sau 36 tháng).
Đến ngày 25/6/2017, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định 3830 phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh dự án. Trong quyết định này, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là UBND TP Hà Nội đã chấp thuận bổ sung thêm một số hạng mục: Nút giao, hệ thống thoát nước… và kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng từ 36 tháng theo hợp đồng ban đầu lên thành 54 tháng (tính từ tháng 5/2014), kết thúc vào tháng 11/2018.
Sau đó, Hà Nội tiếp tục “nới” hạn lên 67 tháng (thêm 13 tháng, kể từ tháng 5/2014). Như vậy, dự án BT của Công ty Bitexco đã 2 lần điều chỉnh mốc thời gian hoàn thành dự án (từ 36 tháng lên 54 tháng rồi lên 67 tháng).
Trong khi dự án BT liên tục “nới” tiến độ thì phần đất đối ứng làm khu đô thị The Manor Central Park được Bitexco xây dựng hàng chục dãy biệt thự, liền kề, shophouse... giao dịch trên thị trường có giá hàng chục tỷ đồng/căn.
Đáng nói, vào tháng 9/2020, UBND TP Hà Nội đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 350 triệu đồng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty CP Bitexco do Công ty thi công khi chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được phê duyệt theo quy định.
Trước đó, vào năm 2017, Thanh tra Chính phủ đã ban hành kết luận thanh tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong thực hiện một số dự án BT, BOT trong lĩnh vực giao thông trên địa bàn TP Hà Nội, trong đó chỉ rõ những vi phạm tại dự án BT đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An.
Theo Thanh tra Chính phủ, dự án bị chậm tiến độ so với yêu cầu do năng lực về huy động vốn, bố trí vốn chủ sở hữu tham gia vào dự án của nhà đầu tư yếu kém, không đảm bảo theo tiến độ giải ngân cam kết. Công tác lập, thẩm định và phê duyệt tổng vốn đầu tư không chính xác do tính sai khối lượng, áp dụng đơn giá và định mức không đúng, làm tăng số tiền 12,17 tỷ đồng.
Đồng thời, công tác lập, phê duyệt dự toán thiết kế bản vẽ thi công chưa chính xác do tính sai khối lượng; áp dụng đơn giá và áp dụng định mức chưa đúng, làm sai tăng số tiền 15,9 tỷ đồng.
Tại báo cáo kiểm toán năm 2017, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra hàng loạt vấn đề trong các dự án BT của Hà Nội; trong đó có dự án của Bitexco thực hiện. Theo Kiểm toán Nhà nước, dự án đường bao quanh khu tưởng niệm danh nhân Chu Văn An do Bitexco làm chủ đầu tư đội vốn không căn cứ lên tới 36,79 tỷ đồng.
