Chủ đầu tư thế chấp đất dự án vay tiền sử dụng mục đích khác?
Dự án KDL Trung Sơn – Hồ Tràm do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn làm chủ đầu tư, có diện tích hơn 11 ha, tọa lạc tại đường ven biển xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Nguồn gốc đất làm dự án trước đây là của Công ty Liên hiệp Dầu thực vật Đồng Nai. Giai đoạn 1987 - 1988, công ty này giao đất cho nhiều người dân địa phương canh tác sản xuất. Sau một thời gian dự án ngừng hoạt động, người dân địa phương vẫn tiếp tục sử dụng đất để canh tác, phát triển kinh tế gia đình.
Năm 2003, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ra quyết định thu hồi đất và giao cho Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn làm dự án KDL Trung Sơn – Hồ Tràm với thời hạn sử dụng đất là 50 năm, nhà nước cho thuê đất trả tiền sử dụng đất hàng năm.
Tiếp đó, ngày 10/5/2005, cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã điều chỉnh thay đổi từ hình thức cho thuê sang giao đất có thu tiền sử dụng đất. Đồng thời, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn được miễn tiền sử dụng đất (theo quyết định 1466/QĐ-CT ngày 10/5/2005 của Cục thuế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu).
Tuy nhiên, Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn liên tục chậm thời gian triển khai thực hiện dự án theo giấy phép được cấp.
Ngày 23/6/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ban hành quyết định thu hồi Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư về dự án này.
Ngày 28/6/2016, Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục có kết luận Thanh tra (số 1431/KL-STNMT) về “Thanh tra việc quản lý, sử dụng đất đối với Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn tại huyện Xuyên Mộc”.
Theo đó, Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã xác định vi phạm của công ty là “chậm đưa đất vào sử dụng và gia hạn sử dụng đất – theo Điều 64 Luật Đất đai 2013”. Văn bản nêu: "Hết thời gian gia hạn nếu công ty không tiến hành triển khai dự án theo thiết kế kỹ thuật được duyệt, thì sẽ tiến hành lập thủ tục thu hồi đất theo quy định pháp luật".
Dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm của Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn được giao đất gần 20 năm vẫn chưa thể triển khai xong. |
Ngày 16/1/2017, UBND huyện Xuyên Mộc có văn bản số 248/UBND-VP đề xuất thu hồi dự án. Theo đó, UBND huyện Xuyên Mộc báo cáo tiến độ triển khai dự án chậm do “chủ đầu tư không đủ năng lực tài chính, chưa thực hiện được công tác giải phóng mặt bằng, Công ty mang hồ sơ đi thế chấp ngân hàng vay tiền để sử dụng mục đích khác”. Vì vậy, UBND huyện Xuyên Mộc đề xuất thu hồi dự án....
Khiếu kiện, tranh chấp đất kéo dài
Dù có nhiều đề xuất từ Sở, ngành, UBND huyện Xuyên Mộc nhưng dự án KDL Trung Sơn – Hồ Tràm vẫn chưa bị cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu thu hồi. Đến nay, việc đền bù thiệt hại, hỗ trợ cho những hộ dân nằm trong diện tích dự án vẫn chưa hoàn tất, dẫn đến tranh chấp, khiếu nại kéo dài giữa người dân với doanh nghiệp. Hiện trên khu đất này có 3 hộ dân đang quản lý, sử dụng với diện tích đất hơn 10 ha.
Liên quan đến vấn đề này, UBND huyện Xuyên Mộc cho biết, dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm kéo dài là do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, tranh chấp phức tạp. Vì vậy, UBND huyện Xuyên Mộc đã chỉ đạo các đơn vị có liên quan xác minh nội dung đơn thư khiếu nại của người dân.
Sau khi có kết luận nội dung người dân phản ánh không đúng sự thật từ UBND xã Phước Thuận, ông Nguyễn Quốc Khanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, kiến nghị chỉ đạo công an điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật đối với một số người có hành vi mua bán, chuyển nhượng trái phép đất dự án KDL Trung Sơn - Hồ Tràm.
Ngoài ra, UBND huyện Xuyên Mộc còn đề nghị UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có quyết định xử phạt hành chính đối với một cá nhân tên Hắc Văn Phong có hành vi chiếm đất tại dự án KDL Trung Sơn – Hồ Tràm.
Theo đó, cuối tháng 7/2021, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Lê Ngọc Khánh đã ký quyết định xử phạt hành chính đối với ông Hắc Văn Phong (ngụ xã Long Tỉnh, huyện Long Điền) số tiền 350 triệu đồng vì hành vi lấn chiếm diện tích hơn 5,3 ha đất phi nông nghiệp tại khu vực nông thôn, thuộc một phần thửa đất số 68, tờ bản đồ số 08 (bản đồ số hóa năm 2005 tỉ lệ 1/5000), đất đã được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Sơn.
Bên cạnh xử phạt hành chính, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu buộc ông Phong phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất truớc khi vi phạm và buộc trả lại đất đã chiếm.
Ngoài ra, ông Phong phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm là hơn 2,2 tỉ đồng. Thời hạn thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả là 10 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định xử phạt.
Điều 64 Luật Đất đai 2013, có hiệu lực từ ngày 1/7/2014 quy định, về "Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai", ở khoản 1, điểm (i) ghi trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:
Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng;
Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này;
Hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.
Theo Kinh Tế Môi Trường