Xe quá tải hoạt động là nguyên nhân chính gây nhiều vụ tai nạn giao thông thảm khốc. Khi chở quá tải, hệ thống an toàn của phương tiện bị suy giảm, thậm chí mất tác dụng trong điều kiện thời tiết xấu hoặc đường xuống cấp, thì việc xảy ra tai nạn là điều khó có thể tránh khỏi. Chính vì vậy, nhiều xe quá tải đang lưu hành bị nổ lốp, phanh không ăn dẫn đến gây tai nạn giao thông, làm thiệt hại nghiêm trọng đến tính mạng của con người và tài sản của xã hội.
Xe quá tải hoạt động cũng là nguyên nhân chủ yếu khiến kết cấu của nhiều tuyến đường trên các địa bàn trong cả nước nhanh chóng bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng. Xe chở vật liệu xây dựng quá tải còn làm rơi, vãi cát, đá trên đường gây nên bụi bẩn, ô nhiễm môi trường, vừa gây hư hỏng mặt đường, vừa gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Cùng với những thiệt hại về người và của dễ nhận thấy được, thì trong những năm qua Nhà nước phải bỏ ra hàng nghìn tỷ đồng để nâng cấp, cải tạo duy trì tuổi thọ những con đường bị xe quá tải “băm nát”. Các doanh nghiệp đều nhận thức được tác hại của việc chở quá tải đối với chính phương tiện của mình và xã hội, nhưng vẫn làm vì chạy đua với lợi nhuận.
 |
| Xe quá tải lưu thông trên tuyến đường N5 (Nguồn: VTC NEWS) |
Thực trạng xe vi phạm chở quá tải trọng cho phép đã và đang là vấn đề xã hội nhức nhối, diễn ra khá phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công trình thuộc hệ thống đường bộ, là nguyên nhân của vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Có thể nói, việc ngăn chặn tình trạng xe chở quá tải là việc làm mang tính cấp bách hiện nay. Các xe tải khi lưu thông trên đường Quốc lộ7C không chỉ có hiện tượng cơi nới thùng xe, chở quá tải nguyên vật liệu, gây hư hỏng đường sá mà còn không phủ bạt làm đất, sỏi đá rơi vãi xuống đường gây mất an toàn giao thông và tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông. Không chỉ hoạt động vào ban ngàymà vào ban đêm nhất là vào các khung giờ cao điểm, các đoàn xe này nối đuôi nhau, chạy rầm rộ trên tuyến đường.
 |
| Nhiều đoạn đường bị nứt nẻ, xuống cấp nghiêm trọng do xe quá tải lưu thông qua lại nhiều (Ảnh:Nguyễn Hiệp) |
 |
| Đất đá, sỏi, gạch, vật liệu xây dựng rơi vãi trên mặt đường do xe quá tải chở nguyên vật liệu đi qua tiềm ẩn nguy cơ ta nạn giao thông cao (Ảnh:Nguyễn Hiệp) |
Theo phản ánh từ người dân: Từ khi tuyến đường N5 được đưa vào khai thác sử dụng, có xuất hiện nhiều đoàn xe quá tải trọng hoạt động khiến đường sá bị hư hỏng nặng, xuống cấp nghiêm trọng, xuất hiện nhiều ổ gà và đá lởm chởm rất nguy hiểm cho người đi đường. Nhiều người dân bày tỏ sự hoang mang, lo ngại mỗi khi điều khiển phương tiện giao thông trên tuyến đường này. Mặc dù người dân đã nhiều lần báo cáo lên chính quyền cũng như CSGT vẫn thường xuyên tuần tra, xử phạt nhưng khi lực lượng chức năng vắng mặt thì tình trạng xe trọng tải lớn, quá khổ ,quá tải lại tái diễn với mật độ cao hơn.
Thông qua phân tích thực tiễn, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hầu hết các xe tải đều chở quá tải. Về nguyên nhân chủ quan, tình trạng xe cơ chở quá tải xuất phát từ việc doanh nghiệp tìm mọi cách giảm chi phí đầu tư ban đầu, hạn chế số lượng xe mua vào, chở quá tải, tăng ca, tăng chuyến để cạnh tranh và giảm giá thành vận chuyển. Mặt khác, nhận thức về pháp luật, kỹ thuật xe và ý thức đảm bảo an toàn giao thông của nhiều chủ xe, lái xe còn yếu kém và hạn chế. Về nguyên nhân khách quan, công tác tuyên truyền , quản lí, kiểm tra, giám sát và xử lý đối với hành vi chở quá tải trong nhiều năm bị buông lỏng. Các quy định về nhập khẩu xe có kích thước thùng hàng hóa cho phép tham gia giao thông nhỏ, quy định vận hành xe liên quan đến tải trọng xe tại các doanh nghiệp, bến bãi bốcxếp hàng bị bỏ qua, công tác kiểm tra giám sát và xử lí các hành vi chở quá tải trên tuyến giao thông N5 bị bỏ ngõ, các lực lượng chức năng chưa được trang bị đủ các phương tiện để kiểm tra tải trọng. Việc thực hiện kiểm tra, xử lý xe quá tải có thời điểm chỉ diễn ra trên một số địa bàn, một số tuyến đường, nơi làm quyết liệt nơi không làm hoặc làm qua loa dẫn đến sự thiếu thống nhất, không thể ngăn chặn tình trạng xe quá tải. Nhiều trường hợp, các lái xe bất hợp tác, dựng xe thành hàng dài, khóa cửa bỏ xe lại gây tắc đường đến hàng chục cây số để phản đối việc kiểm tra tải trọng… Đang là một trong những nguyên nhân khách quan cản trở việc thực hiện kiểm soát tải trọng xe.
Để khắc phục tình trạng xe quá khổ, quá tải trong thời gian tới lực lượng chức năng trên địa bàn tình cần tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát tải trọng phương tiện chở hàng hóa, duy trì hoạt động của trạm kiểm soát tải trọng xe 24h/ngày, 7 ngày/tuần. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật cho người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, góp phần đảm bảo an toàn, giảm thiểu tai nạn giao thông.
Nguyễn Hiệp
