Theo Cục Thuế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, bất động sản là tài sản lớn, lâu dài đối với mỗi cá nhân, tổ chức, được pháp luật thừa nhận và bảo vệ dựa trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Khi chuyển nhượng, kinh doanh bất động sản, tổ chức, cá nhân phải thực hiện công chứng hợp đồng chuyển nhượng bất động sản.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, nhiều giao dịch chuyển nhượng bất động sản trên địa bàn tỉnh kê khai giá trị bất động sản trên hợp đồng công chứng thấp hơn so với giá giao dịch thực tế trên thị trường. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả bên mua và bên bán và vi phạm về pháp luật thuế, hành vi trốn thuế.
Theo quy định tại Khoản 5, Điều 143, Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, hành vi trốn thuế là hành vi "sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm, số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế không phải nộp".
Như vậy, đối với một tài sản các bên ký nhiều hợp đồng (hợp đồng đặt cọc, hợp đồng chuyển nhượng, văn bản thỏa thuận) với số tiền khác nhau, sau đó sử dụng hợp đồng giá thấp để khai thuế mà cơ quan nhà nước có chứng cứ xác định hợp đồng đó không trung thực thì được xem là tài liệu không hợp pháp. Tại Điều 200 Bộ Luật Hình sự số 100/2015/QH13 cũng quy định hành vi trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự hoặc mức thấp hơn nhưng đã bị xử lý hành chính về hành vi trốn thuế.
Để đảm bảo tài sản cũng như quá trình giao dịch chuyển nhượng BĐS được thuận lợi, không xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật về thuế, Cục Thuế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu khuyến nghị các tổ chức, cá nhân khi phát sinh hoạt động mua, bán, chuyển nhượng BĐS phải thực hiện các thủ tục kê khai đúng giá, chính xác, trung thực theo giá thỏa thuận thực tế và chấp hành tốt quy định về pháp luật thuế.
Cục Thuế tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng đề nghị các văn phòng công chứng trên địa bàn tỉnh hướng dẫn chính sách pháp luật về thực hiện giao dịch BĐS theo đúng quy định.
Trường hợp khi mua bán đã ghi sai giá mua bán trên hợp đồng công chứng, đề nghị người bán và người mua thực hiện công chứng lại theo đúng giá thực tế và thực hiện các thủ tục tiếp theo tại chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện và cơ quan thuế.
Nếu vì lý do bất khả kháng không thể công chứng lại, đề nghị người mua, người bán chủ động kê khai lại giá trên tờ khai thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ với cơ quan thuế và bổ sung tờ khai để chấp hành quy định pháp luật thuế.
Mới đây, Bộ Tài chính có Công văn 438 đề nghị Bộ Công an chỉ đạo Cơ quan công an các địa phương phối hợp với các Cục Thuế để điều tra, xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản có dấu hiệu trốn thuế nhằm răn đe, ngăn chặn và truy thu thuế cho ngân sách Nhà nước. Đề nghị Bộ Tư pháp, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các Sở Tư pháp phối hợp với Cục Thuế địa phương yêu cầu các tổ chức hành nghề công chứng hướng dẫn người dân, chủ đầu tư dự án bất động sản, doanh nghiệp kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản kê khai trên hợp đồng công chứng theo giá thực tế mua bán, làm căn cứ tính thuế theo quy định pháp luật, tránh thất thu ngân sách.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng giao Tổng Cục Thuế chỉ đạo các Cục Thuế địa phương chủ động phối hợp Cơ quan Công an, Sở Tư pháp để đấu tranh xử lý có hiệu quả hành vi trốn thuế trong kinh doanh và chuyển nhượng bất động sản.