Theo Quyết định thanh tra 559/QĐ-TTCP, Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Thời gian làm việc thực tế sẽ là 40 ngày.
Hành trình của dự án “đổi đất vàng”
Hiện ở Khánh Hòa có 22 dự án BT (xây dựng - chuyển giao), trong đó có 17 dự án đã ký kết hợp đồng với nhà đầu tư. Theo tìm hiểu, hai trong nhiều dự án BT “đình đám” ở Khánh Hòa là dự án trường chính trị tỉnh và sân bay Nha Trang.
Được biết, dự án “đổi đất vàng” sân bay tại Nha Trang do Tập đoàn Phúc Sơn làm chủ đầu tư đã kéo dài từ 2016 cho đến nay vẫn chưa hoàn thiện. Dự án bao gồm: Dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang; Dự án Đường vành đai kết nối Nút giao Ngọc Hội và dự án Nút giao Ngọc Hội có tổng mức đầu tư 3.562 tỷ đồng. Cả 3 dự án giao thông này đều chậm tiến độ, chưa một dự án BT nào hoàn thành.
Theo thông tin, ngày 28/10/2016, UBND tỉnh Khánh Hoà đã ban hành Quyết định số 3262/QĐ-UBND về việc thu hồi hơn 62,3ha đất tại khu vực sân bay Nha Trang cũ để giao cho Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện dự án khu trung tâm đô thị - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang.
Đến ngày 25/7/2017, UBND tỉnh Khánh Hoà đã ra Quyết định 2139/QĐ-UBND sửa đổi nội dung quan trọng tại Điều 1 và 2 của Quyết định 3262. Theo đó, Khoản 2 Điều 1 được sửa đổi như sau: “giao toàn bộ diện tích đất 623.064,4m2 đất (gồm 632.022,3m2 đất đã thu hồi của Quyết định 3262/QĐ-UBND tỉnh Khánh Hoà và 42,1m2 đất do UBND phường Lộc Thọ quản lý) để hoàn vốn dự án BT (dự án 3 giao thông) cho Tập đoàn Phúc Sơn làm dự án Khu trung tâm đô thị - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang (phân khu 2A, 2 và 3)”.
Tháng 11/2017, sau hơn 1 năm giao đất UBND tỉnh mới ủy quyền cho Ban quản lý dự án của tỉnh ký hợp đồng BT 3 dự án giao thông với Tập đoàn Phúc Sơn, gồm: Dự án BT Nút giao thông Ngọc Hội đổi 5,49ha đất sân bay, với tổng trị giá sử dụng đất tạm tính là 1.215 tỷ đồng (khoảng 22 triệu đồng/m2).
Cho đến vừa qua, dự án đã được cho phép gia hạn thời gian thực hiện sau khi được UBND tỉnh Khánh Hoà nhất trí với đề xuất của Sở Kế hoạch – Đầu tư (KHĐT), Ban Quản lý dự án Phát triển, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng về việc kéo dài thời gian để kịp hoàn thành và bàn giao lại.
Cụ thể: Để đảm bảo tính hiệu lực của hợp đồng, UBND tỉnh cho phép gia hạn dự án Nút giao thông Ngọc Hội Dự án BT Nút giao thông Ngọc Hội thực hiện đến 30/6/2021 (tức gia hạn thêm 18 tháng). Dự án này đổi 5,49ha đất sân bay, với tổng trị giá sử dụng đất tạm tính là 1.215 tỷ đồng (khoảng 22 triệu đồng/m2).
Dự án Tuyến đường, nút giao kết nối sân bay Nha Trang đổi gần 6ha đất, với giá trị đất tạm tính gần 950 tỷ đồng (khoảng 16 triệu đồng/m2). Dự án được gia hạn thời gian thực hiện đến 30/6/2021. Dự án Đường Vành đai - kết nối Nút giao thông Ngọc Hội (còn gọi là đường vành đai 2), được cho phép gia hạn thời gian thực hiện đến 30/11/2020. Dự án Đường Vành đai đổi 9,15ha đất sân bay, với tổng trị giá đất tạm tính khoảng 1.099 tỷ đồng (khoảng 12 triệu đồng/m2).
Bên cạnh đó, dự án Khu phức hợp thương mại, dịch vụ, y tế, văn phòng khách sạn, nhà ở chung cư Nha Trang Center 2 (nay đổi tên thành Dự án Gold Coast) tại số 1 Trần Hưng Đạo với diện tích gần 7.400 m2 do Công ty CP Thanh Yến làm chủ đầu tư. Dự án này do ông Nguyễn Chiến Thắng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, ký cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 30/6/2015.
Khung giá đất ở đây gần 22,5 triệu đồng/m2; đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp có giá hơn 7,8 triệu đồng/m2. Với khung giá đất trên, Công ty CP Thanh Yến phải trả khoảng 123 tỷ đồng để sử dụng gần 7.400 m2 cho vị trí "đất vàng” trường chính trị trong 50 năm. Trong khi đó, nếu tính thời giá (2016) vị trí đất trường chính trị giao động từ 150-200 triệu đồng/m2. Số tiền 123 tỷ đồng này được sử dụng để xây dựng Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa ở xã Phước Đồng (Tp.Nha Trang) theo hình thức BT.
Sau khi “nhường đất vàng”, trường chính trị tỉnh này được di dời ra ngoại ô thành phố tại khu quy hoạch trường học, đào tạo và dạy nghề Bắc Hòn Ông, xã Phước Đồng (Tp.Nha Trang) với diện tích trên 37.000m². Trong quá trình triển khai dự án này, hạng mục KTX Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa bị chủ đầu tư “bỏ rơi”.
Do tiền hoán đổi BT đất Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa ít, nên tỉnh Khánh Hòa phải giao thêm một miếng “đất vàng” khác để xây dựng KTX Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa. Theo đó, UBND tỉnh Khánh Hòa giao trên 18.000m² thuộc thuộc phường Vĩnh Hòa, Tp.Nha Trang cho một doanh nghiệp khác để hoàn vốn cho dự án BT KTX Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa.
Cơ quan chức năng vào cuộc
Cả 3 dự án giao thông ở khu vực sân bay Nha Trang đều chậm tiến độ, chưa một dự án nào hoàn thành thì tại quỹ đất đối ứng sân bay Nha Trang (cũ) Tập đoàn Phúc Sơn đã làm hạ tầng dự án Trung tâm đô thị thương mại - dịch vụ tài chính - du lịch Nha Trang trong quỹ đất được giao, phân lô bán nền ký "hợp đồng góp vốn" với nhiều khách hàng.
Việc bán nền tại sân bay Nha Trang của Phúc Sơn đã bị UBND tỉnh ra quyết định xử phạt hành chính với số tiền 275 triệu đồng.
Ngày 21/7/2016 dự án Nha Trang Center 2 - Gold Coast được UBND tỉnh này ra Quyết định 2099/QĐ-UBND phê duyệt giá đất để thực hiện với giá đất ở gần 22,5 triệu đồng/m2, đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp có giá hơn 7,8 triệu đồng/m2.
Trong khi đó, giá đất ở thị trường TP. Nha Trang, tại các khu vực lân cận khu "đất vàng" Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa được bán hàng trăm triệu đồng/m2.
Cơ quan chức năng kết luận 20 dự án liên quan đến đất đai có vi phạm ở Khánh Hoà, gây thiệt hại ít nhất 16.559 tỷ đồng, trong đó riêng dự án Trung tâm Đô thị - thương mại - dịch vụ - tài chính - du lịch Nha Trang (khu đất sân bay Nha Trang cũ) thiệt hại ít nhất là 11.994 tỷ đồng.
Theo Ban Quản lý dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa, tổng diện tích thực hiện dự án nút giao thông Ngọc Hội đang thi công dở dang có diện tích 6,5 ha (chưa tính khu tái định cư).
Bao gồm: 290 hộ gia đình, cá nhân và 12 tổ chức bị ảnh hưởng. Tổng chi phí giải tỏa là 289 tỷ đồng và thời gian thực hiện chi trả tiền bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng, giao nhận mặt bằng để thi công dự kiến kết thúc vào ngày 30/6/2018. Tuy nhiên, đến nay việc bồi thường, giải tỏa vẫn chưa hoàn thành vì nhiều lý do.
Sắp tới, Thanh tra Chính phủ sẽ lập tổ công tác làm việc thực tế trong vòng 40 ngày, cụ thể là tại khu vực sân bay Nha Trang thuộc tỉnh Khánh Hòa. Đoàn thanh tra có nhiệm vụ tiến hành thanh tra theo nội dung trên và Kế hoạch tiến hành thanh tra được phê duyệt; báo cáo Tổng Thanh tra Chính phủ kết quả thanh tra.
Nhiệm vụ, quyền hạn của Trưởng đoàn thanh tra và thành viên Đoàn thanh tra thực hiện theo quy định của pháp luật về thanh tra và các quy định khác của pháp luật. Đoàn thanh tra gồm 7 thành viên do ông Phùng Xuân Kiên, Thanh tra viên cao cấp, Phó Cục trưởng Cục II, Thanh tra Chính phủ, Trưởng đoàn; ông Nguyễn Hữu Tha, Thanh tra viên cao cấp, Cục II, Thanh tra Chính phủ, Phó Trưởng đoàn.
Vụ Giám sát, Thẩm định và Xử lý sau thanh tra giúp Tổng Thanh tra Chính phủ giám sát hoạt động Đoàn thanh tra theo quy định về giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra; Cục trưởng Cục II theo dõi, chỉ đạo Đoàn thanh tra, xử lý hoặc trình Tổng Thanh tra Chính phủ xử lý theo thẩm quyền các kiến nghị của Đoàn thanh tra.
