Đồ chơi cũ vừa giúp tiết kiệm chi phí vừa đảm bảo trẻ có đủ trò để chơi bằng bạn bằng bè. Đây chính là lý do mà nhiều bậc phụ huynh lựa chọn đặt mua đồ thanh lý cho con thay vì sản phẩm mới. Tuy nhiên trong một nghiên cứu gần đây về xác định kim loại độc hại trong đồ chơi cũ, TS Andrew Turner (Đại học Plymouth, Anh) đã cho thấy rằng, những đồ chơi này chứa các kim loại có hàm lượng khác nhau và vượt ngưỡng cho phép, khuyến cáo đồ chơi cũ có thể là nguồn phơi nhiễm độc hại đối với trẻ em.
Cụ thể, trong các sản phẩm đồ chơi trẻ em có chứa một số hóa chất độc hại như phthalate và SCCPs. Tần suất và hàm lượng các chất độc hại này trong các sản phẩm mới thấp hơn đáng kể so với các sản phẩm cũ. Hàm lượng chất độc hại trong các sản phẩm cũ cao hơn gấp 400 lần giới hạn cho phép, gây ra nguy cơ đối với sức khỏe của trẻ em, trong khi các đồ chơi mới không phát hiện thấy hay có hàm lượng thấp hơn so với quy định.
Trẻ em thường nhạy cảm hơn người lớn khi phơi nhiễm với các hóa chất độc hại, do trọng lượng cơ thể nhỏ hơn, tốc độ trao đổi chất cao hơn, hệ hormone đang phát triển và sự khác nhau về sự trao đổi chất thông qua thận và gan. Đồ chơi của trẻ em có chứa các chất độc hại như kim loại, chất chống cháy, paraffin clo hóa mạch ngắn và phthalate.
Mặc dù, những hóa chất này có các chức năng khác nhau trong vật liệu nhựa vốn dĩ rất độc hại đối với sức khỏe con người và đặc biệt hơn là đối với trẻ em. Trẻ em có nguy cơ phơi nhiễm lớn hơn so với người lớn vì trẻ em có thời gian tiếp xúc dài hơn và thường tiếp xúc bằng miệng do thói quen.
Đồ chơi cũ bằng nhựa có thể chứa chất độc hại. Ảnh minh họa
Bên cạnh về số lượng các độc chất được phát hiện trong một số đồ chơi cũ và mới, hàm lượng của các độc chất này cũng được phân tích, đánh giá. Nhựa và các chất hóa học được sản xuất và sử dụng với khối lượng lớn, vượt quá mức cân bằng và có ảnh hưởng đến sự ổn định, sức khỏe của môi trường và con người. Hơn nữa, việc hình thành các chính sách để kiểm soát các chất hóa học độc hại trong quá trình sản xuất, sử dụng và thải bỏ các sản phẩm là hết sức cần thiết.
Nhóm nghiên cứu của TS Linn Persson tại Viện Môi trường Stockholm (Thụy Điển) tập trung vào việc phân tích phthalate và các paraffin clo hóa mạch ngắn với mục đích đánh giá các quy định hiện tại có đáp ứng được hiệu quả bảo vệ trẻ em khỏi sự phơi nhiễm đối với các hóa chất độc hại trong đồ chơi của chúng hay không.
Kết quả nghiên cứu đã cho thấy, hiệu quả của quy định về đồ chơi an toàn năm 2009 khi số lượng các sản phẩm sản xuất trước thời điểm quy định này có hiệu lực (các đồ chơi cũ) có chứa nhiều hóa chất độc hại hơn so với các sản phẩm được sản xuất sau khi quy định có hiệu lực (đồ chơi mới). Tuy nhiên, mặc dù nguy cơ phơi nhiễm với phthalate có xu hướng giảm, nhưng một số nghiên cứu dịch tễ học gần đây đã chỉ ra rằng, vẫn cần nhiều sự quan tâm đến vấn đề này.
Những nghiên cứu này cho thấy mối tương quan giữa phơi nhiễm phthalate (phân tích trong máu và trong nước tiểu) với sức khỏe con người như ảnh hưởng đến sự phát triển thần kinh, nguy cơ hen suyễn ở tuổi vị thành niên.
Mặc dù, các phân tích về mối tương quan này cần được thực hiện thêm, nhưng các tác giả này đều đưa ra nhận định rằng, các khung pháp lý hiện chưa đạt được hiệu quả như mong muốn.
Kết quả về hàm lượng hóa chất độc hại trong đồ chơi cũng nên được nhìn nhận trên quan điểm về kinh tế tuần hoàn. Các nỗ lực để cắt giảm chất thải thông qua việc tái sử dụng có thể làm trầm trọng thêm vấn đề liên quan đến việc sử dụng các sản phẩm có chứa chất độc hại. Trên thực tế, việc tái sử dụng các sản phẩm này có thể làm gia tăng nguy cơ phơi nhiễm của trẻ em đối với phthalate.
Các chất hóa học độc hại là một cản trở lớn trong việc xây dựng kinh tế tuần hoàn đối với nhựa. Mặc dù có một số công nghệ tái chế nhựa nhưng chủ yếu là áp dụng đối với PE hoặc PET, còn đối với nhựa PVC thì gặp nhiều khó khăn do chứa hàm lượng lớn phthalate và SCCPs.
Trong khi tái chế bằng các lò đốt nhiệt độ cao để thu hồi nhiệt có thể hạn chế phát thải chất ô nhiễm nhưng công nhân vận hành có thể là đối tượng bị phơi nhiễm với phthalate, còn phương án đốt hở ở nhiệt độ thấp để xử lý rác thải tại một số nước đang phát triển lại có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Quá trình tái chế cơ học sử dụng dung môi để loại bỏ tạp chất và hòa tan polymer tạo thành các monomer để sản xuất vật liệu nguyên sinh nhưng không thể thực hiện trên quy mô lớn.
Nếu các vật liệu và hóa chất độc hại không được hạn chế trên thị trường thì các mặt tích cực của kinh tế tuần hoàn đối với chất thải nhựa vẫn không thể đánh đổi được các vấn đề liên quan đến sức khỏe.
Liên quan tới đồ chơi, trước đó trong một nghiên cứu với quy mô toàn cầu (được xuất bản mới đây trên tạp chí Enviroment International), nhóm các nhà nghiên cứu đến từ Đan Mạch, Mỹ và Pháp đã đánh giá các thành phần hóa học của đồ chơi và ước tính mức độ phơi nhiễm của con người với các chất này.
Trong số 419 hóa chất được tìm thấy trong vật liệu nhựa cứng, mềm và xốp được sử dụng trong đồ chơi trẻ em, các nhà khoa học đã xác định được 126 chất có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ em thông qua việc tác động gây ung thư hoặc không gây ung thư, bao gồm 31 chất làm dẻo, 18 chất chống cháy và 8 chất tạo mùi thơm. Theo các nhà nghiên cứu, luật pháp ở nhiều quốc gia chỉ quy định việc sử dụng một số hóa chất độc hại tiềm ẩn trong đồ chơi bằng nhựa, nhưng lại không có cách tiếp cận nhất quán trên phạm vi quốc tế và các biện pháp bảo vệ hiện tại không nghiêm cấm trên phạm vi rộng lớn các chất độc hại tiềm tàng mà đồ chơi được làm từ đó.
TS Luz Claudio của Trường Y Icahn (New York, Mỹ) khuyến cáo, ba mẹ nên chú ý đến các đồ chơi bằng nhựa bởi vì chúng có thể chứa những hóa chất độc hại mà có thể nhiễm vào cơ thể của trẻ khi trẻ nhai đồ chơi. Nếu cha mẹ có điều kiện nên thay đồ chơi mới cho con được làm từ gỗ để con giải trí và rèn luyện trí não cho dù đắt tiền hơn sản phẩm bằng nhựa. Lý do là vì đồ chơi bằng gỗ không chứa những chất độc hại như PVC, BPA… Điều này vô cùng quan trọng bởi hầu hết các bé có xu hướng cho mọi vật vào miệng, nhất là trong thời gian mọc răng.
Khi mua đồ chơi bằng gỗ ngoài sự uy tín từ nhà sản xuất, đơn vị phân phối thì bố mẹ cần xem xét ở khía cạnh sản phẩm có gây nguy hiểm cho trẻ và mọi người xung quanh không. Thêm vào đó, các bậc phụ huynh cũng nên chọn đồ chơi làm từ gỗ phù hợp với độ tuổi, tính cách và sở thích của con.
